مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر مدیریت استرس و درمان مبتنی بر کیفیت زندگی بر باورهای فراشناختی و پرخاشگری زوجین ارجاعی متقاضی طلاق در بهزیستی شهرستان ایلام

طلاق از آسیب های بسیار مهم اجتماعی است که بر روابط افراد در سطوح فردی و بین فردی و اجتماعی تاثیر می گذارد. پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر مدیریت استرس و درمان مبتنی بر کیفیت زندگی بر باورهای فراشناختی و پرخاشگری زوجین ارجاعی متقاضی طلاق در بهزیستی شهرستان ایلام انجام شد.

روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری (سه ماهه) همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی زوجین متقاضی طلاق در شهرستان ایلام تشکیل دادند که از میان آن ها 45 زوج داوطلب واجد شرایط با روش نمونه گیری هدفمند وارد مطالعه شدند و به شکل تصادفی، در گروه های درمان شناختی رفتاری مبتنی بر مدیریت استرس و درمان مبتنی بر کیفیت زندگی و گواه قرار گرفتند (هر گروه پانزده زوج). درمان شناختی رفتاری مبتنی بر مدیریت استرس به شیوه گروهی طی ده جلسه و درمان مبتنی بر کیفیت زندگی به شیوه گروهی طی هشت جلسه اجرا شد. ابزارهای پژوهش پرسش نامه باورهای فراشناختی (ولز و کاترایت-هاتون، 2004) و پرسش نامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) بود. داده ها به کمک آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری 0٫05 در نرم افزار SPSS تحلیل شدند.

اثر زمان بر متغیرهای باورهای فراشناختی و پرخاشگری (0٫001>p) و اثر گروه بر متغیرهای باورهای فراشناختی (0٫012=p) و پرخاشگری (0٫016=p) معنادار بود. در متغیرهای مذکور در هر دو گروه درمانی، تفاوت بین میانگین نمرات پیش آزمون با پس آزمون و پیگیری معنا دار بود (0٫001>p). همچنین در هر دو متغیر پژوهش در هر دو گروه درمانی، تفاوت بین میانگین نمرات پس آزمون با پیگیری معنا دار نبود که ثبات اثرات درمان را با گذشت زمان نشان داد (0٫05<p).

درمان شناختی رفتاری مبتنی بر مدیریت استرس درمقایسه با درمان مبتنی بر کیفیت زندگی، میانگین نمرات متغیرهای باورهای فراشناختی و پرخاشگری را بیشتر کاهش می دهد؛ بنابراین در کار با مشکلات افراد متقاضی طلاق درمان شناختی رفتاری مبتنی بر مدیریت استرس کارایی بیشتری درمقایسه با درمان مبتنی بر کیفیت زندگی دارد.