ارزیابی آزمایشگاهی سمیت چند حشره‏ کش‏ شیمیایی روی شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (Hemiptera: Aphididae) و بررسی انتخابی بودن آنها برای کفشدوزک شکارگر Hippodamia variegata (Coleoptera: Coccinellidae)

شته مومی کلم Brevicoryne brassicae یکی از آفات مهم گیاهان خانواده چلیپاییان است که در برابر بسیاری از حشره‏ کش‏های رایج مقاومت پیدا کرده و در سراسر جهان سبب ایجاد خسارت اقتصادی می‏شود. بنابراین شناسایی حشره‏ کش‏های جدید و توسعه برنامه ‏های مدیریت تلفیقی این آفت، امری ضروری است. در این تحقیق سمیت حشره‏کش‏های فلوپیرادیفوران، فلوکسامتامید و دینوتفوران در برابر شته‏ های بالغ با استفاده از روش غوطه ‏ورسازی برگ ارزیابی شد. مرگ ومیر بعد از گذشت 24 ساعت ثبت شد. تجزیه پروبیت داده ‏ها نشان داد که فلوپیرادیفوران با مقدار LC50 برابر با 16/58 میلی‏گرم بر لیتر موثرترین ترکیب در برابر آفت است. در ادامه، اثر غلظت زیرکشنده (LC25) این حشره ‏کش روی پارامترهای رشدی جمعیت شته مومی کلم با استفاده از تیوری جدول زندگی دوجنسی سن-مرحله رشدی بررسی شد. غلظت زیرکشنده فلوپیرادیفوران (LC25= 21/65 mg/L)  طول عمر و باروری ماده‏ های بالغ را نسبت به شاهد کاهش داد. مقادیر نرخ خالص تولیدمثل 236/5 و 345/24 پوره بر ماده، نرخ ذاتی افزایش جمعیت 125/0 و 277/0 بر روز،  نرخ متناهی افزایش جمعیت 134/1 و 319/1 بر روز، به ترتیب در تیمار LC25 فلوپیرادیفوران و شاهد به دست آمدند. دینوتفوران با مقادیر LC50 برابر با 50/244 و 17/1005 میلی‏گرم بر لیتر بیشترین سمیت را برای لاروهای سن سوم و حشرات بالغ کفشدوزک Hippodamia variegata داشت. مقادیر نسبت انتخابی و ضریب خطر نشان دادند حشره‏ کش‏ها برای کفشدوزک انتخابی و ایمن هستند. با انجام آزمایش‏ های تکمیلی، می‏توان استفاده هم زمان حشره‏ کش‏های فلوپیرادیفوران، دینوتفوران و فلوکسامتامید به همراه H. variegata را در مدیریت تلفیقی شته مومی کلم توصیه کرد.