ارزیابی مقدماتی تحمل به تنش شوری در برخی از ارقام بومی و پایه های هیبرید انگور در شرایط درون شیشه ای

با توجه به گستره کشت انگور در مناطق خشک دنیا، تنش شوری یکی از تنش های محیطی مهم در رابطه با کشت این محصول است که تولید آن را در ایران نیز محدود می کند. بنابراین، این پژوهش با هدف ارزیابی مقدماتی و مقایسه واکنش سه رقم محلی انگور بیدانه سفید، بیدانه قرمز، شاهرودی و سه پایه هیبرید H4، H6 و Kober5BB در پاسخ به تنش شوری به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار در شرایط درون شیشه ای در پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، کرج، در سال 1394 تا 1396 انجام شد. ارزیابی اثر شوری (کلرور سدیم) به منظور تعیین متحمل ترین رقم یا پایه در چهار غلظت صفر (شاهد)، 25، 50 و 75 میلی مولار انجام شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر سطوح شوری بر ژنوتیپ های مورد بررسی بر کلیه صفات رویشی از جمله رشد طولی شاخه چه های درون شیشه، تعداد برگ به ازای شاخه چه و توسعه برگ معنی دار بود. اغلب این خصوصیات در سطح تنش ملایم نمک، تا 25 میلی مولار، افزایش و در غلظت های 50 و 75 میلی مولار که غلظت های تعیین کننده برای بافت های گیاهی برای تحمل به تنش شوری می باشند، کاهش نشان داد. بر اساس این خصوصیات، پایه هیبرید H6 و رقم شاهرودی دارای برتری نسبی بودند که ارزیابی میزان کلروفیل کل برگ و حفظ آن تا حدود دو و 0/5میلی گرم به ازای هر گرم برگ، به ترتیب در پایه هیبرید H6 و رقم شاهرودی، موید خصوصیات رشدی مورد ارزیابی بود. ارزیابی میزان پروتیین کل و پرولین کل برگ نشان داد که میزان پروتیین کل در همه ارقام و پایه ها با افزایش شدت تنش شوری روند صعودی داشت. لیکن میزان پرولین کل، ارتباط مناسبی با تحمل بالاتر پایه هیبرید H6 و رقم شاهرودی به تنش شوری کلرور سدیم در غلظت 75 میلی مولار نشان داد.