بررسی نقش برنامه ریزی شهری در ساخت مجتمع های مسکونی تبریز در مقایسه با سایر عوامل

همگام با روند رشد شهرنشینی، سیاست تولید مسکن انبوه و احداث مجتمع های مسکونی در قالب الگوی کوتاه و بلندمرتبه به عنوان یکی از راه های پاسخ به نیاز مسکن در زمان های مختلف، مشابه با سایر نقاط کشور، در شهر تبریز به مرحله اجرا درآمد. اما معماری مجتمع های مسکونی یکی از مسایل حایز اهمیت دربرنامه ریزی شهری است. چرا که شکل گیری ابعاد مختلف آن بازتاب و برآیند شرایط گوناگون است. از دیدگاه برنامه ریزی شهری شناخت این عوامل و نقش آنها اهمیت بالایی داشته و ضمن اینکه از اولویت های مطالعاتی در حوزه برنامه ریزی شهری محسوب می شود در سیاست گذاری درست جهت توسعه شهرهای مطلوب و پایدار نیز موثر می باشد. در این مقاله ضمن مشخص نمودن این عوامل اعم از اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، سیاسی، شهرسازی و محیطی، از برنامه ریزان شهری، شهرسازان و متخصصان معماری خواسته شده است تا اهمیت هریک از ملاحظات مذکور را در شکل گیری ابعاد معماری مجتمع های مسکونی مشخص نمایند. در ادامه با بکارگیری روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، نقش عوامل مذکور در طراحی پلان، نما، سازه و مصالح، مکانیابی، فرم و جهت گیری مجتمع های مسکونی شهر تبریز رتبه بندی شده است. نتایج حاصل نشان می دهد در بین ابعاد مختلف، عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به مراتب بیشتر از ملاحظات شهرسازی، محیطی و فرهنگی در معماری و ساخت مجتمع های مسکونی موثر بوده و تا حدودی از سایر ابعاد مسکن غفلت شده است. طوریکه ملاحظات اقتصادی بیشترین وزن را دارد.