دانش همیشه قدرت نیست! تحلیل جامعه شناختی سلطه گفتمان روانشناسی گرایی در ایران

توجه فزاینده حاکمیت در ایران به گفتمان فردمحور و اصناف معرفت آن سبب نفوذ آرام و فزاینده نظریه ها، روش شناسی و رویکردهای فردمحور، به ویژه روان شناسی گری در تبیین ها و تحلیل های اجتماعی شده و این از مظاهر و مصادیق رابطه امپریالیستی میان گفتمان فردگرا و جامعه شناسی است.

این مقاله در پی مطالعه و واکاوی این امپریالیسم و برملا کردن ابعاد مختلف آن است. مقاله پیش رو  براساس روش- نظریه تبارشناسی انجام شده است. براساس فرض این تحقیق و شواهد تجربی و تاریخی مورد استناد، مکتب نامینالیسم و مدعاهای هستی شناختی و معرفت شناختی اش به مثابه بخش قابل توجهی از قواعد و بنیان های روان شناسی عمل می کند.

یافته ها نشان می دهد گفتمان فردمحور و ذره نگر از طریق روان شناسی، به عنوان یکی از اصناف معرفت آن، به صورت فزاینده ای در جامعه ایران سربرآورده و رشد کرده است. نامینالیسم هم به مثابه بنیان هستی شناختی و معرفت شناختی این گفتمان نقش مهمی در تیوریزه کردن اهداف و رویه های موجود داشته است. نتیجه این وضعیت هم چیزی نیست جز فربه شدن امر فردی و تکیدگی و بی اعتبار شدن امر جمعی، هم در تحلیل واقعیت و هم در ساخت آن. در این میان نباید و نمی توان از همراهی و همدستی قدرت و دانش برای ظهور، پاگرفتن و پایدار شدن این وضعیت غافل بود.