بررسی تجارب زیسته دانش‏ آموزان موفق تحصیلی با پایگاه اجتماعی و اقتصادی ضعیف

این پژوهش به منظور شناسایی و آگاهی از تجربه زیسته دانش‏آموزان موفق با پایگاه اجتماعی و اقتصادی پایین طراحی و تدوین شد. در واقع این پژوهش بر آن است تا نشان دهد که پایگاه اجتماعی- اقتصادی که دارا بودن آن به باور روان‏شناسان اجتماعی، تاحدودی اکتسابی است، چه تاثیری بر موفقیت دانش آموزان دارد. شیوه انجام تحقیق به صورت کیفی بوده و محقق با استفاده از مصاحبه نیمه‏ ساختاریافته با پاسخگویان داده ‏ها را به دست آورده است. جامعه آماری شامل کلیه دانش‏آموزان موفق استان کرمانشاه، و نمونه آماری شامل 18 پاسخگو از برخی از شهرهای این استان بوده است. داده‏ ها با استفاده از شیوه تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شدند. یافته‏ ها نشان دادند که 45 مقوله در مرحله نخست قابل شناسایی است که قابل تبدیل به 4 مقوله بوده ‏اند. مقولات اصلی شامل تجربیات ذهنی- عینی و تجربیات مثبت- منفی بوده‏اند. همچنین یافته ‏ها نشان دادند که رابطه منظمی میان شکل‏گیری این تجربیات وجود دارد، به این ترتیب که نخست تجربیات ذهنی- مثبت و سپس تجربیات عینی- منفی در فرایند موفقیت دانش‏آموزان دخیل می‏باشند و در نهایت در یک فرآیند غلبه ورزی، موفقیت حاصل می‏گردد. براساس یافته‏ ها انگیزه- مانع، دو مقوله اصلی است که به عنوان رابط میان این 4 مولفه اصلی نقش ایفا می‏کند. این دو مقوله نقش محوری یا مرکزی را ایفا می کنند و نشان می‏دهند که تاثیر پایگاه اجتماعی- اقتصادی بر موفقیت دانش‏آموزان در قالب تجربه زیسته، به دو طریق مانع یا انگیزه بودن، عمل می‏کند. به طوری که پایگاه، هم می تواند مانع باشد و هم انگیزه.