دسترسی زیستی و ارزیابی خطر اکولوژیک نیکل در رسوبات سطحی مناطق ساحلی خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان

مطالعات صورت گرفته بر رسوبات خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان نشان می دهد که میزان نیکل به عنوان فلزی سمی، در این پیکره های آبی بیش از حد آستانه آن است. برای تعیین میزان خطر فلز یکل برای کفزیان، نمونه های رسوب مناطق آبی فوق مورد بررسی استخراج متوالی و آنالیز قرار گرفتند تا میزان دسترسی زیستی نیکل و متعاقب آن میزان خطرات زیستی کفزیان بررسی شود.

در این مطالعه رسوبات سطحی 5 ایستگاه در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان مورد آنالیز قرار گرفت تا ضمن تعیین غلظت نیکل کل، در طی 6 مرحله استخراج متوالی میزان دسترسی زیستی نیکل مشخص شود. غلظت نیکل کل توسط  دستگاه (ICPMS) Inductively Coupled plasma Mass Spectrophotometer و غلظت نیکل های استخراج شده در طی 6 مرحله توسط دستگاه جذب اتمی (کوره) اندازه گیری شد.

نتایج نشان داد که غلظت نیکل در ایستگاه های مورد پایش بین 96 تا 113 mg/Kg  متغیر بود که بیش از حد آستانه نیکل (9/ 15 میلی گرم بر کیلوگرم) می باشند. نتایج استخراج متوالی در 6 مرحله نشان داد که غلظت مراحل 1 و 2 (بخش قابل دسترس فلزات برای آبزیان) کمتر از حد تشخیص دستگاه بوده و غلظت آنها قابل اغماض است.

میزان نیکل در مرحله سوم استخراج (پیوند با اکسید یا هیدراکسید های آهن و منگنز) بسیار کمتر از حد آستانه (15.9 mg/Kg) بود و در صورت بروز تغییرات محیطی و فراهم شدن شرایط احیا میزان دسترسی زیستی نیکل  کمتر از حد آستانه آن می باشد. هر چند آلودگی نیکل در رسوبات ساحلی خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان بیش از حد آستانه است؛ ولی به دلیل پایین بودن بخش قابل تبادل، آلودگی موجود در حال حاضر برای کفزیان خطر جدی محسوب نمی شود.