کاربرد نظریه شناختی اجتماعی در پایبندی به رژیم غذایی کم نمک در بیماران مبتلا به فشار خون بالا

فشارخون بالا یکی از مهم ترین علل مرگ و میر زودرس در سراسر جهان است. از جمله راه های کنترل فشارخون بالا اصلاح سبک زندگی به خصوص توجه به رفتارهای تغذیه ای ازجمله کاهش مصرف مواد غذایی حاوی نمک است، لذا هدف از این مطالعه  بررسی کاربرد نظریه شناختی اجتماعی در پایبندی به رژیم غذایی کم نمک در بیماران مبتلا به فشارخون بالا بود.

این یک مطالعه توصیفی مقطعی می باشد که در سال 1400 بر روی 100 بیمار مبتلا به فشارخون بالای تحت پوشش مراکز جامع سلامت شهر چرام در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای پایبندی به رژیم غذایی کم نمک مبتنی بر پرسشنامه تعدیل یافته تاثیر سطح فعالیت های خودمراقبتی در فشارخون بالا و پرسشنامه محقق ساخته سازه های تیوری شناختی اجتماعی بندورا شامل؛ سازه های خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و خودتنظیمی بود. بیمارانی که معیارهای ورود به پژوهش را داشته اند به صورت تصادفی انتخاب و با کمک کارشناس بیماری ها پرسشنامه ها تکمیل گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل قرار شدند.

دامنه سنی شرکت کنندگان40 تا 69 سال با میانگین 29/7±26/57 بود،  که 61 درصد زن و 39 درصد مرد بودند. 34 نفر (34 درصد) از شرکت کنندگان بی سواد، 20 نفر (20 درصد) تحصیلات دانشگاهی و 27 درصد سابقه خانوادگی فشارخون داشتند. میانگین فشارخون سیستولیک 22/10±95/136 و میانگین فشارخون دیاستولیک 44/5±56/85 بود. میزان پایبندی به رژیم غذایی کم نمک در بیماران مورد بررسی 32 درصد : 4/34 درصد زنان و 3/33 درصد از مردان بودند. لذا با بهره گیری از آنالیز رگرسیون خطی مشخص شد که سازه های تیوری شناختی اجتماعی در مجموع 20 درصد از واریانس پایبندی به رژیم غذایی کم نمک را پیش بینی می کنند.

یافته های پژوهش حاکی از پایین بودن میزان پایبندی به رژیم غذایی کم نمک در بیماران مورد بررسی بود که  می تواند زنگ خطری برای بیماران و سیستم بهداشتی درمانی باشد که با اجرای برنامه های درمانی مداخله ای و به کارگیری راهبردهای آموزشی در زمینه حمایت اجتماعی خانواده و خودتنظیمی می توان نقش بسزایی در افزایش پایبندی به رژیم غذای کم نمک و کنترل بیماری فشارخون داشت.