تحلیل کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری شهری و مدل سازی اثرات آن بر رضایتمندی گردشگران؛ (نمونه موردی: شهر زنجان)

هدف تحقیق حاضر، مدل سازی کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری بر رضایتمندی گردشگران شهر زنجان است. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش گردشگران سال 1400 شهر زنجان است. تعداد نمونه لازم 350 نفر و به منظور تحلیل داده ها از آزمون آماری تحلیل عاملی و  Tتک نمونه ای در نرم افزار EXCEL و از روش مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) در محیط نرم افزار Amos Graphics استفاده شد. در گام اول با روش تحلیل عاملی؛ هفت عامل، به عنوان عوامل موثر کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری محدوه مورد مطالعه؛ همچنین، شاخص های انتخابی درباره رضایتمندی گردشگر از مدل آکاما و کیتی 2003 (مدلی برمبنای مدل سروکوال) استخراج شد. نتایج نشان می دهد که میزان رضایتمندی گردشگران از کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری، با مقدار (64/2) کمتر از حد متوسط است. همچنین عوامل و متغیرهای مکنون شناسایی شده مطرح شده در پژوهش توانسته اند 68 درصد واریانس اثرات مولفه های کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری بر رضایتمندی گردشگران را تبیین کنند که عامل پویایی اقتصادی و اجتماعی با اهمیت نسبی و ضریب تاثیر 80/0 دارای بیشترین بار عاملی است. نتایج نهایی مدل معادلات ساختاری نشان می دهد که کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری محدوده مورد مطالعه در وضع موجود تاثیر کم به میزان 31/0 بر رضایتمندی گردشگران دارند و از میان عامل های پنهان کیفیت محیطی؛ عامل خدمات معین گردشگری با ضریب تاثیر 83/0 و عامل خدمات عمومی شهری با 80/0 بیشترین نقش و اهمیت نسبی را داشته اند که نشانگر غلبه نگاه بخشی نگر برنامه های کالبدی و برنامه های توسعه اقتصادی-اجتماعی 5 ساله کشور در بحث کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری است. رسیدن به وضعیت مطلوب نیازمند نگاه آمایش محور با تدوین ضوابط اختصاصی در حریم جاذبه های گردشگری شهر زنجان و طراحی بناهای مجاور مطابق ضوابط اختصاصی گردشگری با هماهنگی و مشارکت همه وزارتخانه ها و نهادهای ذی مدخل با الزامات قانونی و اجرایی کافی است.