شناسایی و اولویت بندی مدیریت ریسک خشکسالی با تاکید بر تاب آوری روستاییان (مطالعه ی موردی: محصولات گرمسیری بلوچستان)

با وقوع خشکسالی های اخیر در شهر های جنوبی استان سیستان و بلوچستان توجه به اقدامات پیشگیرانه یی که بتواند آثار خشکسالی کشاورزان روستایی را کاهش دهد و آستانه صبر و تحمل کشاورزان روستایی را در برابر مخاطرات بالا ببرد از اهمیت خاصی برخوردار است. بر اثر پدیده خشکسالی قیمت مواد غذایی معمولا به سرعت افزایش می یابد و این خود موجب کاهش دسترسی روستاییان به غذا می شود مطالعه حاضر به دنبال شناسایی و اولویت بندی مدیریت ریسک خشکسالی با تاکید بر تاب آوری کشاورزان روستایی در خصوص محصولات گرمسیری منطقه ی بلوچستان است به این منظور هر یک از عوامل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و زیر معیارهایشان توسط کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی و اداره ی منابع طبیعی مورد شناسایی قرار گرفته و جهت اولویت بندی هر یک از زیر معیارها از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی FAHPاستفاده شده است. در این راستا تعداد 42 پرسشنامه توسط کارشناسان خبره ی سازمان جهاد کشاورزی و اداره ی منابع طبیعی منطقه بلوچستان شامل شهرستان های خاش، سراوان، نیکشهر، ایرانشهر، کنارک، چابهار و سرباز تکمیل شده است نتایج در نرم افزار MATLAB نشان داد که مهم ترین عامل موثر بر تاب آوری روستاییان عامل اقتصادی بوده و این عامل با میانگین مجموع ضرایب نرمال شده گویه ها برابر با 0.077 بالاترین ضریب را به خود اختصاص داده است. بالاترین ضریب در گویه های این مولفه مربوط به گویه شدت رواج بیکاری می باشد. عامل اجتماعی با مجموع میانگین نرمال شده گویه ها برابر با 0.029 دومین عامل موثر در عوامل موثر بر تاب آوری کشاورزان روستایی بر مدیریت ریسک خشک سالی است و در نهایت عامل زیست محیطی با میانگین مجموع ضریب گویه ها برابر 0.016 در رتبه سوم قرار دارد. پس می توان نتیجه گرفت که کشاورزان در برابر عوامل اقتصادی آسیب پذیرتر هستند و مدیریت ریسک و تاب آوری در زمینه های اقتصادی می تواند بیشترین کمک را به کشاورزان روستایی این منطقه داشته باشد.