الزام به واکسیناسیون در گستره قواعد فقهی شیعه

با شیوع ویروس همه گیر کرونا، مباحث مختلفی درباره ی واکسیناسیون به عنوان یکی از راه های پیشگیری از ابتلا به آن مطرح شد. یکی از این مباحث الزام به واکسیناسیون سراسری مردم بود که بحث های فقهی، حقوقی و اخلاقی فراوانی را در پی داشته است. هدف این مقاله بررسی این موضوع در گستره ی قواعد فقهی شیعه است.

این پژوهش با هدف توصیف و تحلیل دیدگاه ها و ادله ی آن ها و با فن جمع آوری اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای صورت گرفته است.

قواعد مخالف با الزام به واکسیناسیون شامل قواعد اکراه، وجوب دفع ضرر محتمل، احتیاط، احترام، نفی عسروحرج، سلطنت و اصل عدم ولایت و قواعد موافق با الزام به واکسیناسیون، شامل اصل مصلحت عموم، وجوب دفع ضرر محتمل، اصل تقدم حق حیات و قاعده ی حفظ نظام و منع اختلال در آن هستند.

ادله ی موافق در خصوص ملاحظات الزام به واکسیناسیون معقول تر و قوی تر هستند و نگاه جامع تری به مسئله دارند و مانع قانونی یا شرعی نیز ندارند.