گونه شناسی درب های سنتی شهر تاریخی ماسوله

کشور ایران به جهت دارا بودن پیشینه تاریخی غنی در عرصه هنر و معماری، دارای درب های متنوع و زیبایی است که برمبنای نیازهای کاربران و آرایه های آن نیز براساس مفاهیم فرهنگی، مذهبی و تعاملات اجتماعی شکل گرفته اند. ورودی ها، نقشی اساسی در تفکیک ابنیه با فضای عمومی دارند. قدمت هزارساله ماسوله و حضور آهنگران و نجاران چیره دست آن موجب شکل گیری درب های زیبا در ابنیه مختلف آن گردد. هدف پژوهش، گونه شناسی و شناخت انواع درب های سنتی شهر تاریخی ماسوله است. در این پژوهش 32درب قدیمی ماسوله برمبنای مطالعات، توصیفی-تاریخی و تطبیقی مورد بررسی قرارگرفته است. پرسش ها و فرضیه های پژوهش بدین شرح است؛ درب های سنتی ماسوله در چندین سطح دسته بندی می گردند؟ عوامل موثر در شکل گیری نقوش و تزئینات درب های سنتی ماسوله کدم اند؟ میزان فراوانی درب های سنتی به تفکیک محلات، تفاوت ها و شباهت های درب ها از منظر کالبدی، کاربری و تزئیناتی در ماسوله چگونه است؟ فرضیه های پژوهش عبارتنداز: به نظر می رسد درب های ماسوله در سطوح درب های ابنیه -مذهبی، مسکونی و تجاری- دسته بندی می گردند و مفاهیم دینی و مذهبی موجب شکل گیری آرایه های درب های ابنیه مذهبی موثر بوده اند و پاسخ گویی مناسب به نیازهای اقلیمی، امنیت، کارکردی و احترام به اعتقادات دینی و فرهنگی موجب شکل گیری آرایه های درب های ابنیه مسکونی و تجاری ماسوله گردیده اند؛ هم چنین محلات قدیمی ماسوله دارای بیشترین درب های سنتی می باشند. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است؛ مفاهیم دینی در درب های ابنیه مذهبی در غالب نقوش: اسلیمی، جانوری، خطاطی به صورت های درب های، منبت کاری، گره چینی و نقوش هندسی متجلی گردیده اند. درب های مسکونی برمبنای احترام به نیازهای کاربران، اعتقادات دینی، مذهبی مردمان ماسوله شکل گرفته اند. درب های ابنیه مسکونی در سه سطح: درب های فاقد طرح، طرح های هندسی و گره چینی دسته بندی می گردند. درب های ابنیه تجاری ماسوله به صورت های جمع شونده و گره چینی هستند. نیاز به ساختارهای منعطف، بازشوهای بزرگ از مهم ترین عوامل شکل گیری بازشوهای ابنیه تجاری ماسوله است. نتایج نشان دهنده آن است؛ محلات تاریخی مسجدبر، خانه بر و کشه سر دارای بیشترین درب های سنتی در ماسوله می باشند.