چرایی گرایش مردم به مدعیان دروغین (مهدویت) و راهکارهای رویارویی با آن

پدیده مدعیان دروغین، نه مخصوص دین اسام و تشیع، و نه مخصوص بحث های مهدویت است، بلکه پدیده فراگیری است که در دین ها و مذهب های دیگر نیز وجود دارد. میان جامعه های اسلامی و شیعی، افرادی در طول تاریخ پیدا شده اند که گاهی ادعای نبوت، نیابت یا امام زمان بودن کرده اند. مدعیان دروغین با ادعای خویش، هم با اعتقاد مردم بازی می کنند و هم از پیروان خود، به لحاظ مالی و اخلاقی بهره کشی می کنند. عامل هایی همچون: نجات باوری مهدوی، جهل، برداشت های سطحی از آموزه های دینی، رجوع به روایت های ضعیف، نابسامانی های اجتماعی و اقتصادی، رواج باورهای خرافی و غلط و...، از عامل های گسترش مدعیان دروغین است. با توجه به اینکه نبود کنترل و رویارویی با مدعیان دروغین می تواند مذهب و فرهنگ اسامی را به خطر بیندازد، لازم است تا با شناسایی شاخص های مدعیان دروغین و بسترهای شکل گیری ایشان، راهبردهایی برای رویارویی با گسترش اندیشه های انحرافی ایشان در جامعه اسامی تدوین و اجرا شود. این پژوهش با رویکرد کیفی، افزون بر مطالعه منبع های کتابخانه ای و اسنادی، مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 11 تن از استادان و کارشناسان حوزه مهدویت را ترتیب داده و به شیوه «تحلیل مضمون »، ضمن بررسی شاخص های مدعیان دروغین و بسترها و زمینه های گرایش مردم به مدعیان دروغین مهدویت، راهکارهایی همچون: تاسیس کلینیک فرقه درمانی، گسترش فرهنگ مهدوی در ساختار، گسترش اندیشه انتقادی در نظام تربیتی و حاکم شدن گفتمان عقلانی به جای گفتمان احساسی در تبلیغات دینی و متون آموزشی را ارائه کرده است.