بررسی محتوایی مثنوی «تحفه الاحباب» شیخ عبیدالله نهری باتاکید برتحلیل های عرفانی

تحلیل و شناخت آثارادبی، رویکردی علمی و روش مند در مباحث سبک شناسی است و در شناخت و بررسی شیوه خاصی که شاعر برای بیان مفاهیم در اثر خود، از آن استفاده نموده، اهمیت بسزایی دارد. تحفه الاحباب منظومه عرفانی اثر شیخ عبیدالله نهری (1310-1247ه.ق) شاعر و عارف کرد در عهد قاجاراست که در قالب مثنوی و در معرفی فرقه نقشبندیه، افکار و تعلیمات و رفتار آنان سروده شده است. تحفه الاحباب را می توان از جنبه های بسیاری مورد بررسی قرار داد؛ اما آنچه در این پژوهش بدان پرداخته می شود، تحلیل عرفانی کتاب است و با همه اهمیتی که دارد تاکنون هیچ تحقیق منظم و مشخصی در معرفی آن نگرفته است. نگارندگان برای دستیابی به این هدف، از روش تحقیقی توصیفی -تحلیلی استفاده کرده اند و به این نتایج دست یافته اند که شاعر در پیروی از طرز مثنوی سرایی صوفیانه شعر کلاسیک و تعلیمی، جایگاهی داشته و توانسته با نگاهی نو، در تعلیمات تصوف به ویژه نقشبندیه، مضامین گیرا و دلکش، تلمیحات عرفانی و ادبی، زبان روان و موزون در مثنوی، به این اثر ادبی و عرفانی تشخص خاصی ببخشد. ناظم سبک خاصی در معرفی عارفان و پرچمداران طریقه نقشبندیه دارد و در سرودن کتاب به مثنوی مولوی نگاه ساختاری داشته است.