اثر کشندگی اسانس کاسنی و گزنه روی لارو و حشره کامل شپشه دندانه دار برنج Oryzaephilus surinamensis

آفات پس از برداشت یکی از مهم ترین عوامل کاهش دهنده کمیت و کیفیت مواد غذایی در انبارها هستند. آفت کش های گیاهی، ترکیبات نوینی هستند که علاوه بر کنترل مطلوب آفات حشره ای، فاقد اثرات منفی روی محیط زیست و سلامت مواد غذایی هستند. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر اسانس دو گیاه دارویی کاسنی (Cichorium intybus) و گزنه (Utrica dioica) در مدت زمان تیمار مختلف (24، 48 و 72 ساعت) بر میزان تلفات لارو و حشرات بالغ شپشه دندانه دار برنج (Oryzaephilus surinamensis L) انجام شد. آزمایشات زیست سنجی در مهرماه 1397 در آزمایشگاه حشره شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بر اساس طرح کاملا تصادفی در شرایط دمایی 1±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 درصد انجام گرفت. آزمایش ها در 4 تکرار و با تعداد 25 عدد از هر کدام از مراحل زیستی در هر تکرار صورت پذیرفت. بر اساس مقادیر LC50 به دست آمده از تجزیه پروبیت درصد تلفات، کم ترین مقدار LC50 در مرحله حشره کامل و با کاربرد اسانس کاسنی به دست آمد، بیش ترین LC50 نیز مربوط به مرحله لارو و اسانس همین گیاه دارویی بود. بررسی منحنی دز- اثر حشره نشان داد که تحت تاثیر اسانس کاسنی میزان تلفات مرحله لاروی کم تر از مرحله حشره کامل بود، در حالی که تحت تاثیر اسانس گزنه مرحله حشره کامل حساسیت بیش تری را در مقایسه با مرحله لاروی نشان داد. با توجه به نتایج به دست آمده از این بررسی، اسانس این گیاهان روی شپشه دندانه دار کنترل مطلوبی داشتند.