شناسایی، کمی سازی و الویت بندی مدل مدیریت چرخه بیوریتم کارکنان مراکز آموزشی - درمانی

پژوهش حاضر با هدف شناسایی، کمی سازی و الویت بندی مدل مدیریت چرخه بیوریتم کارکنان مراکز آموزشی - درمانی از طریق روش تحقیق مدل آمیخته اکتشافی انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی، گروهی از خبرگان شامل اساتید رشته مدیریت رفتار سازمانی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، معاونت توسعه مدیریت و منابع دانشگاه های علوم پزشکی و صاحبنظران و کارشناسان مبحث عملکرد فیزیولوژیک و چرخه بیوریتم، در بخش کمی کارکنان دارای شیفت در گردش مرکز آموزشی - درمانی امام خمینی (ره) ساری متشکل از پرستاران، ماماها، کمک بهیار، خدمات، آزمایشگاه و رادیولوژی بتعداد 820 نفر و در بخش الویت بندی، مدیران عالی و معاونت توسعه سازمان و منابع دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مازندران بودند. در بخش کیفی از روش نمونه گیری گلوله برفی، تعداد 20 نفر، در بخش کمی با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی بر اساس فرمول کوکران، تعداد 264 نفر و در بخش اولویت بندی، تعداد 35 نفر با روش غیرتصادفی" هدفمند"،  به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده ها در بخش کیفی از طریق تکنیک گرندد تئوری (GT) با انجام مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در نرم افزار MAXQDA، در بخش کمی از طریق مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) با پرسشنامه محقق ساخته 74 گویه ای در نرم افزارهای SPSS و  AMOS و در بخش اولویت بندی، از طریق تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با پرسشنامه  ماتریسی در نرم افزار EXPERT CHOICE تجزیه و تحلیل شد. برای تعیین روایی و پایایی در مرحله کیفی از بررسی های لازم شامل مقبولیت (بازنگری خبرگان) و قابلیت تائید(بازبینی مجدد خبرگان)، استفاده شده، در مرحله کمی، روایی پرسشنامه ها به سه روش صوری، محتوایی (محدوده CVR و CVI برای گویه ها بین 6/0 تا 0/1 و 85/0 تا 0/1) و سازه (محدوده روایی همگرا بین 524/0 تا 812/0 و روایی واگرا بیشتر از همبستگی سازه با سایر سازه ها) تایید شد. پایایی هم به سه روش تعیین ضریب بارهای عاملی گویه ها (بیشتر از 4/0)، آلفای کرونباخ مولفه ها (بین 703/0 تا 914/0) و پایایی ترکیبی (بین 814/0 تا 940/0) برآورد و تایید شد. در بخش اولویت بندی، محتوای پرسشنامه ماتریسی از نظر قابل فهم بودن و گویا بودن مورد تائید پنج تن از خبرگان دانشگاهی و سازمانی قرار گرفته و نرخ ناسازگاری معیارها بمیزان 007/0 تا 04/0 محاسبه و تائیدگردید. یافته های کیفی نشان داد، مدل عملکرد فیزیولوژیک منابع انسانی، مبتنی بر چرخه بیوریتم دارای دارای 16 مولفه بشرح شرایط علی (شرایط کاری، ویژگی های جمعیت شناختی و شرایط فردی)، شرایط زمینه ای (ساختار سازمانی، انگیزه مدیران و کارکنان و هوش اخلاقی)، شرایط مداخله ای (فرهنگ سازی، تعامل و کار تیمی و چالش های سازمانی و غیرسازمانی)، راهبرد (آموزش و آگاهی بخشی، برنامه ریزی مبتنی بر چرخه بیوریتم و مدیریت عملکرد) و پیامد (بهبود عملکرد شغلی، بهبود عملکرد فیزیولوژیک منابع انسانی و بهبود عملکرد سازمانی) بوده است. نتایج بخش کمی نشان داد که تمامی ابعاد مدل پژوهش، مورد تائید واقع شدند. نتایج بخش اولویت بندی هم، حاکی از اهمیت بیشتر نتایج (پیامد) و مولفه بهبود عملکرد سازمانی داشته است.