نظارت شعب دیوان عدالت اداری بر ترک فعل اداری (شرح و تحلیل ماده 16 قانون دیوان عدالت اداری)

گسترش روزافزون فعالیت‏های دولت و دستگاه‏های اجرایی ضرورت اتخاذ تصمیمات و اقدامات جهت تمشیت امور اداری و تامین اجرای قوانین را نمایان می‏سازد. با وجود این ضرورت، در برخی موارد دستگاه‏ها و ماموران آن ها از اتخاذ تصمیم و اقدام، که به موجب قانون مکلف به آن هستند، خودداری می‏کنند که در این صورت «ترک فعل اداری» محقق خواهد شد. بنابراین، علاوه بر نظارت‏های اداری پیش‏بینی شده در قوانین، نظارت قضایی بر ترک فعل اداری به مثابه یکی از چالش‏های مهم و جدید حقوق اداری جهت جلوگیری از تضییع حقوق شهروندان امری انکارناپذیر است.حال ابهامی که در این زمینه وجود دارد آن است که آیا دیوان عدالت اداری به عنوان دادرس اداری صلاحیت نظارت بر ترک فعل اداری را دارد یا خیر؟ نوشتار پیش رو با استفاده از روش توصیفی تحلیلی ضمن تبیین مفهوم ترک فعل اداری به این رهیافت می‏رسد که اولا دیوان عدالت مستفاد از مواد 10 و 11 و 12 قانون دیوان عدالت اداری واجد صلاحیت «ابطال» و «الزام» است و بنابراین می‏تواند به شکایت از ترک فعل‏های اداری رسیدگی کند و ثانیا قانون‏گذار در سال 1402، ضمن اصلاح قانون دیوان عدالت اداری، طرح شکایت در شعب دیوان را منوط به مراجعه ابتدایی به دستگاه و دستگاه‏ها را مکلف به پاسخ به درخواست متقاضیان کرد که منجر به ضابطه‏مند شدن تصمیم‏گیری اداری، مستند و مستدل شدن تصمیمات، و کاهش ترک فعل اداری می‏شود.