طراحی و ارزیابی تاثیر ارتوز حرکتی داینامیک بر پارامترهای عملکردی در یک کودک مبتلابه فلج مغزی اسپاستیک دای پلژی

فلج مغزی شایع ترین ناتوانی حرکتی در دوران کودکی است که شامل مجموعه ای از اختلالات در تکامل حرکت و پاسچر بوده و باعث محدودیت در فعالیت می شود. در کودکان فلج مغزی به علت وجود اسپاستیسیته و کانتراکچر در عضلات اندام تحتانی الگوهای غیرطبیعی راه رفتن مشاهده می شود که الگوی راه رفتن با فلکشن بیش از حد زانو، 66 درصد الگوی راه رفتن افراد فلج مغزی اسپاستیک 5 تا 21 سال است. بنابراین کاهش فلکشن تا حد ممکن در مفاصل اندام تحتانی در حین راه رفتن ممکن است سازگاری های ثانویه را کاهش داده و عملکرد راه رفتن و کیفیت زندگی را بهبود بخشد. هدف از این مطالعه، طراحی و ارزیابی ارتوز حرکتی داینامیک جدید و تاثیر آن بر پارامترهای عملکردی راه رفتن و عملکردی کاری در یک نمونه کودک فلج مغزی اسپاستیک دای پلژی بود.

این مطالعه یک مطالعه بنیادی کاربردی از نوع طراحی و ساخت و از نوع مطالعات تک نمونه ای با طرح ترکیبی است که در دو مرحله و به صورت A-B-BC-A اجرا شد. در این مطالعه، پس از طراحی و ساخت طرح اولیه، جهت رفع نواقص موجود در نمونه اولیه، طرح دوم جایگزین و نهایی شد. نمونه موردمطالعه پسر 8ساله مبتلا به فلج مغزی اسپاستیک دای پلژی و سطح یک یا دو از سیستم طبقه بندی عملکرد حرکتی درشت، با الگوی راه رفتن کروچ بود. متغیرهای عملکردی سرعت، تعادل در حین راه رفتن، اسپاستیسیته و عملکرد کاری در فازهای مطالعه موردبررسی قرار گرفتند. 

مزایا و معایب طرح نهایی مشخص شد. تغییراتی در جهت ساخت در زمان کمتر، قابلیت تنظیم اندازه های ارتوز از نظر محیطی، راحتی پوشیدن و درآوردن و مسائل مربوط به دستشویی صورت گرفت. در مقایسه فاز پایه با فاز مداخله اول و دوم در زمینه تعادل، اثربخشی مداخله وجود داشت (70 درصد PND>). با توجه به مقادیر PND، سرعت عملکردی در فاز مداخله دوم، نتایج اثربخشی را نشان داد (PND=75 درصد). در تحلیل چشمی نمودار اسپاستیسیته عضله همسترینگ، در فازهای مداخله، کاهش یک یا دو واحد نشان داده شد. نمره عملکرد کاری و رضایت از عملکرد کاری کودک بعد از فازهای مداخله افزایش معنی داری داشت.

با توجه به مکانیسم ارتوزهای داینامیک حرکتی، تا زمانی که در طول روز پوشیده می شوند از طریق اعمال فشار بر عضلات دارای هایپرتونسیته، در تعدیل تونسیته عضلات اسپاستیک موثر هستند. به نظر می رسد این تعدیل تونوسیته عضلات به بهبود تعادل و سرعت حرکت کودک کمک کرده و به ارتقای عملکرد کاری و رضایت از عملکرد کاری کودک کمک می کند.