نقش توسعه نیافتگی سیاسی رژیم پهلوی دوم در زمینه سازی انقلاب اسلامی

توسعه همه جانبه (توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی) دغدغه بسیاری از رهبران سیاسی جهان است با این حال در عمل عدم توازن بین سطوح مختلف توسعه نه تنها باعث ناکارآمدی رژیم حاکم شده بلکه زمینه های سقوط آنرا نیز فراهم می کند. از طرف دیگر وجود بحران های سیاسی پی در پی مانند بحران مشروعیت، بحران هویت، بحران مشارکت، بحران نفوذ و بحران توزیع یک رژیم را به ورطه نابودی می کشاند. رژیم پهلوی دوم نیز از این قاعده مستثنی نبوده به گونه ای که عدم توازن در سطوح مختلف توسعه (ناهمگونی توسعه) و وجود بحران های سیاسی، زمینه های پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط رژیم پهلوی را فراهم ساخت. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر نقش توسعه نیافتگی سیاسی رژیم پهلوی دوم در زمینه سازی انقلاب اسلامی بر اساس نظریه های لوسین پای و ساموئل هانتینگتون می باشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی-تحلیلی و ابزار گردآوری اطلاعات نیز کتابخانه ای و اینترنتی می باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که توسعه نیافتگی سیاسی رژیم پهلوی در نتیجه انباشت بحران مشروعیت، بحران هویت، بحران مشارکت، بحران نفوذ و بحران توزیع و ناهمگونی توسعه باعث شد این رژیم نه تنها با موفقیت آن ها را حل نکرد بلکه این بحران ها تراکم پیدا کرد و ضمن ناکارآمد کردن رژیم، ظرفیت های نوسازی ایران را از بین برد و در نهایت باعث سقوط رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی گردید.