بررسی فراوانی ژن algD در ایزوله های بالینی سودوموناس آئروژینوزای جمع آوری شده از بیمارستان های آموزشی-درمانی مازندران 1401

سودوموناس آئروژینوزا یکی از عوامل فرصت طلب عفونت بیمارستانی است که به گروه های مختلف آنتی بیوتیک ها مقاوم است. عفونت های ناشی از این ارگانیسم به علت مقاومت آنتی بیوتیکی ممکن است درنهایت موجب مرگ ومیر بالایی شود. توانایی این میکروارگانیسم در تولید فاکتورهای بیماری زایی همچون آلژینات، پروتئازها، پیوسیانین، رامنولیپید، فسفولیپاز C، وجود پیلی و توانایی تشکیل بیوفیلم و کلونیزاسیون سبب شده است که این باکتری به عنوان یکی از مهم ترین پاتوژن های بیماری زا به شمار رود. با توجه به این که آلژینات یکی از عوامل بیماریزای مهم این میکروارگانیسم است و با توجه به این که عمدتا ژن های algA، algC و algD آنزیم های ضروری برای مسیر بیوسنتز پیشرو آلژیناتGDP-مانورونیک اسید را کد می کنند، مطالعه حاضر با هدف بررسی فراوانی ژن algD در سودوموناس آئروژینوزا جدا شده از بیماران بستری در بیمارستان های مازندران، با استفاده از پرایمرهای اختصاصی به روش PCR، انجام پذیرفت.

با توجه به نتایج مطالعات گذشته و استفاده از فرمول حجم نمونه برای محاسبه شیوع و در نظر گرفتن حداکثر خطای 05/0 و سطح اطمینان 95/0، و نسبت 97/0، حجم نمونه برای جامعه نامحدود برابر 100 ایزوله برآورد شد. ایزوله های بالینی سودوموناس آئروژینوزا از آزمایشگاه های مختلف بیمارستان های آموزشی درمانی مازندران جمع آوری شدند. پس از جمع آوری ایزوله های بالینی سودوموناس آئروژینوزا و شناسایی قطعی باکتری با انجام آزمایش های معمول بیوشیمیایی، الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی ایزوله ها با روش دیسک آگار دیفیوژن بررسی شد. در مرحله بعد با افزودن سدیم دودسیل سولفات و NaOH، DNA سویه های سودوموناس آئروژینوزا به روش لیز قلیایی استخراج شد. در نهایت تست PCR با استفاده از پرایمر اختصاصی ژن algD انجام شد. سپس محصول PCR با استفاده از دستگاه UV ترانس لومینیتر مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

تعداد 100 ایزوله سودوموناس آئروژینوزا از 100 بیمار بستری در بیمارستان ها جدا شد. این ایزوله ها از پنج بیمارستان آموزشی درمانی استان مازندران، بیمارستان امام خمینی ساری (40 ایزوله)، بیمارستان رازی قائمشهر (22 ایزوله)، بیمارستان بوعلی سینا ساری (17 ایزوله)، بیمارستان روانپزشکی و سوختگی زارع ساری (11 ایزوله) و بیمارستان قلب فاطمه زهرا ساری (10 ایزوله) جمع آوری شدند. بیش تر ایزوله های بالینی سودوموناس آئروژینوزا در مطالعه حاضر از نمونه های خلط (100/37) و در رتبه دوم از نمونه های ادرار (100/26) بیماران به دست آمد. در این مطالعه، 98 ایزوله حامل ژن algD بودند. هم چنین، 26 درصد ایزوله ها به پیپراسیلین، 39 درصد ایزوله ها به آزترئونام، 27 درصد ایزوله ها به سفتازیدیم، 31 درصد ایزوله ها به ایمی پنم، 39 درصد به توبرامایسین و 41 درصد به سیپروفلوکساسین مقاوم بودند. تمام ایزوله های بالینی مقاوم به آنتی بیوتیک های مورد مطالعه حامل ژن algD بودند. تنها دو ایزوله از سویه های حساس این ارگانیسم در هر گروه آنتی بیوتیک فاقد ژن مورد نظر بودند.

نتایج مطالعه ی حال حاضر نشان می دهد که ژن algD در غالب ایزوله های بالینی سویه سودوموناس آئروژینوزا تهیه شده از مراکز آموزشی درمانی مازندران وجود دارد. از سوی دیگر شیوع بالای این ارگانیسم و مقاومت بالای آنتی بیوتیکی و چند دارویی که در مطالعه حال حاضر و مطالعات پیشین مشاهده شده است، درمان عفونت های ناشی از سودوموناس آئروژینوزا را به مشکلی جدی و پیچیده در مراکز درمانی تبدیل نموده است. در نهایت با توجه به این که ژن algD در تشکیل بیوفیلم و مقاومت آنتی بیوتیکی نقش به سزایی دارد. نتایج مطالعه حال حاضر نیز این یافته را تایید می کند.