جانوران و اسطوره ی آغاز در ایران باستان

اسطوره از خانواده ی روایت هایی است که هستی را آن گونه که بشر روزگار باستان دریافت می کرده است، به نمایش می گذارند و چنین وامی نمایند که حقایقی ازلی با اعتبار ابدی را در خود دارند. اسطوره چندین گونه دارد و از گونه های بسیار مهم آن، اسطوره ی آغاز است که سرآغازها را آن گونه که بشر روزگار باستان بدان باور داشته است، روایت می کند. در این مقاله، به بررسی سرآغاز جانوران از دریچه ی باورهای اساطیری ایرانیان باستان پرداخته ایم. در چنین پژوهشی نباید از یاد برد که اکثر قریب به اتفاق متون ایران باستان و میانه مفقود شده اند، اما محتوای برخی از آن ها به طور کامل یا ناقص و به طرق گوناگونی چون ترجمه، تلخیص، اقتباس، ردیه نویسی و شیوه های دیگر، در متون دوره ی اسلامی بر جای مانده است و هر چند که برخی از متون دوره ی اسلامی از این جهت، سخت مغشوش اند، اما برخی دیگر نیز چون سنی ملوک الارض و الانبیاء اثر حمزه ی اصفهانی و زین الاخبار اثر گردیزی از دقتی شگفت برخوردارند، آن گونه که پاره هایی از این دو منبع، یادآور اوستا، وداها و منابع یونانی دوره ی باستان است.