بررسی اثر دمای بهاره سازی بر تغییرات کمی و الکتروفورزی پروتئین های محلول برگ ارقام بهاره و پاییزه کلزا (Brassica napus)

تغییرات کمی و الگوهای الکتروفورزی پروتئین های محلول برگی ارقام پاییزه و بهاره کلزا در دمای بهاره سازی (4 درجه سانتی گراد) بررسی شد. بذور در اتاقک رشد در دمای شب / روز (15.10 درجه سانتی گراد؛ شاهد) با شدت نور Wm-2 140 و دوره نوری 16.8 ساعت کشت شدند. گیاهان شاهد هر دو رقم تا آخر آزمایش (روز 56) در این شرایط نگهداری شدند. گیاهچه های تیمار سرمایی 22 روز در 4 درجه سانتی گراد قرار گرفتند: از روز سی ام (مرحله 4 برگی) تا روز 52 و سپس مجددا به شرایط اولیه برگردانده شدند. هر 48 ساعت یکبار از برگ ها نمونه برداری و پس از استخراج پروتئین های محلول، مقدار پروتئین به روش اسپکتروفوتومتری تعیین گردید. داده های کمی به صورت آزمایش فاکتوریل به طرح پایه کاملا تصادفی: رقم (2 سطح)، تیمار دمایی (2 سطح) و زمان نمونه برداری (14 سطح) در 3 تکرار تجزیه آماری شدند. مقدار 45 میکروگرم پروتئین روی ژل SDS-PAGE با غلظت 15 درصد بار گردید. نتایج نشان داد که اثرات ساده و اثرات متقابل آنها معنی دار بودند. تغییرات دما بر روی مقدار پروتئین ها در برگ های رقم بهاره محسوس نبود ولی در رقم پاییزه تجمع قابل ملاحظه و معنی داری در پروتئین ها به وجود آورد. این تجمع از 8 روز در 4 درجه سانتی گراد شروع و تا 2 روز بعد از انتقال گیاهچه های سرما دیده به دمای معمولی (روز 54 آزمایش) در رقم پاییزه ادامه یافت. وقتی این رقم 2 هفته در سرما قرار گرفت (روز 44)، در برگ ها باند جدید سرما القایی kDa 47.7 ظاهر که در رقم بهاره سرما دیده 2 روز دیرتر ظاهر گردید. این الگوی پروتئینی تا 18 روز تحت تنش سرما (روز 48 در برگ های هر دو رقم حضور داشت ولی بعد از انتقال به شرایط اولیه در رقم بهاره زودتر از پاییزه محو گردید. همچنین تغییراتی در غلظت باندهای دیگر در هر دو رقم در سرما مشاهده گردید.