بررسی ارتباط BMI مادر و جنس کودک با سوء تغذیه کودکان زیر 5 سال

باتوجه به شیوع و اهمیت سوتغذیه در گروه آسیب پذیر زیر 5 سال و نظر به تناقضهایی که در مورد علل آن وجود دارد و به منظور تعیین رابطه آن با BMI مادر و جنس کودک، تحقیقی در مراکز بهداشتی درمانی شهر کاشان طی سالهای 82-1381 انجام شد.
تحقیق به روش تحلیلی از نوع موردی شاهدی صورت پذیرفت. ابتدا بطور تصادفی 10 مرکز بهداشتی درمانی در مناطق مختلف شهر انتخاب شدند، آنگاه با استفاده از نمونه گیری هدفمند در هر مرکز بهداشتی درمانی بر حسب جمعیت تحت پوشش، تعدادی کودک زیر 5 سال واجد شرایط (جمعا 125 کودک) با منحنی وزن به سن زیر صدک سوم منحنی NCHS یعنی دارای سو تغذیه وزن به سن، به عنوان گروه مورد انتخاب شدند. همزمان در هر مرکز به ازای هر نمونه مورد، یک کودک فاقد سو تغذیه وزن به سن (جمعا 125 کودک) که به لحاظ سایر عوامل تاثیر گذار بر سو تغذیه با گروه مورد مشابه بود به عنوان شاهد انتخاب شد. هر دو گروه از نظر BMI مادر و جنس کودک مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج با استفاده از آزمونهای آماری t، کای دو وmantel haenszel مورد قضاوت قرار گرفت و نسبت شانس (OR) عوامل، مشخص و تعمیم پذیری آن در جامعه تعیین شد.
مقایسه 125 کودک زیر 5 سال دارای سوتغذیه وزن به سن (گروه مورد) با 125 کودک طبیعی (گروه شاهد)، نشان داد که اختلاف عوامل مشابه سازی شده تاثیرگذار بر سو تغذیه در دو گروه به لحاظ آماری معنی دار نیست ولی میانگین BMI مادر و جنس دختر در دو گروه اختلاف معنی داری دارند. نسبت شانس و حدود اطمینان در جامعه برای سو تغذیه و BMI کمتر از 22 به ترتیب 1/2 و 16/1 تا 4 7/3 بود. این نسبتها برای جنس دختر OR=1.81و 07/1 تا CI=3.05بود که از لحاظ آماری معنی دار و قابل تعمیم به جامعه می باشد (P<0.05). اگرچه هر کدام از عو امل فوق به تنهایی با سو تغذیه کودک رابطه داشتند اما آزمون آماری mantel haenszel نشان داد همزمانی هر دو عامل با سو تغذیه بی ارتباطست.
نتیجه گیری و توصیه ها: کاهش BMI مادر و جنس دختر هرکدام به تنهایی با سو تغذیه رابطه دارند و آن را افزایش می دهند اما در صورتیکه همزمان هر دو عامل در نظر گرفته شود ارتباط آنها با سو تغذیه کودک تایید نمیشود. تحقیقات بعدی جهت تعیین سایر عوامل موثر بر سو تغذیه توصیه می شود