اتیولوژی زردی کدوئیان در استان بوشهر

زردی یکی از بیماری های متداول خربزه، خیارچنبر، کدو و سایر انواع کدوییان در استان بوشهر است. بیماری ابتدا بصورت لکه های زرد در برگها نمایان می شود و سپس توسعه یافته قسمت عمده یا تمام پهنک را فرا می گیرد. شدت زردی از برگ های جوان به طرف برگ های قدیمی افزایش می یابد. هدف از تحقیق حاضر مطالعه اتیولوژی این بیماری بود.
در آزمایش های مقدماتی سرولوژیکی، عصاره گیاهان مبتلا به آنتی سرم ویروس های گزارش شده از منطقه (ویروس موزاییک هندوانه، ویروس موزاییک خیار و ویروس موزاییک کدو) بدون واکنش بود. در عین حال الکترون میکروسکوپی عصاره تغلیظ شده وجود پیکره های رشته ای را در گیاهان مبتلا نشان داد. ویروس همراه با زردی در شرایط گلخانه با مایه زنی مکانیکی عصاره گیاهان آلوده و یا تزریق آن به ساقه انواع کدوییان انتقال نیافت ولی دو جمعیت محلی و غیرمحلی مگس سفید (Bemisia tabaci) قادر بودند پس از تغذیه از گیاهان مبتلا، عامل بیماری را به گیاهچه های سالم کدوییان انتقال دهند و موجب بروز علایم تیپیک بیماری شوند.
واکنش زنجیره ای پلی مراز (RT-PCR) با آغازگرهای اختصاصی ویروس کوتولگی زرد کدوییان (Cucurbit yellow stunting disorder virus, CYSDV) منجر به تکثیر قطعه مورد انتظار شد. براساس نوع علایم، مورفولوژی پیکره، عدم انتقال مکانیکی و انتقال با مگس سفید و واکنش زنجیره ای پلی مراز، ویروس همراه با زردی کدوییان در استان بوشهر ویروس کوتولگی زرد کدوییان (CYSDV) از اعضا جنس Crinivirus (تیره Closteroviridae) تشخیص داده شد. سایر ویژگی های این ویروس تحت مطالعه است.