بررسی فقهی - حقوقی قوانین مربوط به جریمه و خسارت تاخیر تادیه در ایران

در کشور ایران همانند بیش تر کشورها، برای جلوگیری از آثار سوء تعویق پرداخت بدهی ها، قوانین خاصی تدوین شده است. بخشی از این قوانین مربوط به بدهکارانی است که به دلایلی ناتوان از پرداخت بدهی خود هستند، بخش دیگر مربوط به بدهکارانی است که در عین توانایی پرداخت، به دلایلی حاضر به پرداخت بدهی خود نبوده و در نتیجه مشکلاتی را برای جامعه و طلبکاران به وجود می آورند.
قوانین مربوط به بخش دوم که با عنوان های «جریمه تاخیر تادیه» و «خسارت تاخیر تادیه» شناخته می شوند به دلایل تشابه با عنوان «ربا» محل بحث و گفت و گو می باشد و در طول زمان تغییرات و تحولات زیادی پیدا کرده است. در این مقاله سیر تحولات این بخش از قوانین و آخرین وضعیت قوانین مصوب تبیین و از جهت فقهی مورد بررسی قرار می گیرد و نشان داده می شود که آن ها گرچه با برخی آرای فقهی مراجع تقلید سازگار و با برخی ناسازگارند امابر اساس مستندات فقهی قابل قبولی بنیان نهاده شده اند.