بررسی تغییرات سیتوژنتیکی سوماکلون های حاصل از مراحل مختلف کشت بافت یونجه (Medicago sativa L)

یونجه (. Medicago sativa L) گیاهی است علوفه ای که سطح زیادی از مزارع و مراتع را به خود اختصاص داده است. به منظور افزایش میزان باززایی گیاه از کالوس و در نهایت افزایش مقاومت به شوری به روش in vitro یونجه در دو مرحله پیاپی باززایی انجام و گیاهان مورد نظر انتخاب و از آنها بذر تولید شد. در این پژوهش با استفاده از مریستم ریشه، بذرهای یونجهCUF101-1S (ژنوتیپ انتخابی برای مقاومت به شوری به روش in vivo)، سوماکلون Reg1S (بذرهای حاصل از گیاهان بدست آمده از کشت بافت CUF101-1S) و سوماکلون Reg2S (بذرهای حاصل از گیاهان بدست آمده از کشت بافت Reg1S) بعد از مراحل تثبیت، هیدرولیز و رنگ آمیزی برای هر ژنوتیپ 10 تا 100 نمونه لام تهیه و مورفولوژی کروموزومها و در نهایت تغییرات سیتوژنتیکی سوماکلون ها به عنوان ابزاری برای استفاده در اصلاح نباتات مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر سه ژنوتیپ دارای 32= x 4 = n2 کروموزوم هستند. فرمول کاریوتیپی CUF101-1S به صورت AC 1 + M 7 + SM 8 و در سوماکلون های Reg1S و Reg2S به صورت SM 4 + M 12 است. طول کل کروموزوم در CUF101-1S برابر 6/31 میکرون و طول بلندترین کروموزومها 2/3 و کوتاهترین آنها 2/1 میکرون بودند. طول کل کروموزومها در سوماکلون Reg1S، 2/31 میکرون و طول بلندترین و کوتاهترین کروموزومها به ترتیب 3 و 1 میکرون می باشد. در سوماکلون Reg2S طول کل کروموزومها 9/25 میکرون و طول بلندترین و کوتاهترین کروموزومها به ترتیب 4/2 و 1 میکرون محاسبه شد که تغییرات سوماکلون ها در اثر مراحل مختلف کشت بافت بر کروموزومها می باشد و به طور کلی با افزایش مراحل کشت بافت طول کل کروموزومها کاهش یافت.