بررسی نتایج و عوارض آسپیراسیون سوزنی ظریف تحت هدایت آندوسونوگرافی در بیماران با توده های پانکراس و ضایعات زیر مخاطی دستگاه گوارش

ضرورت کاربرد آندوسونوگرافی خطی و کاربردهای متعدد تشخیصی درمانی آن در بیماری های مختلف دستگاه گوارش روز به روز در حال گسترش است. هدف از این مطالعه بررسی نقش آسپیراسیون سوزنی ظریف توسط آندوسونوگرافی خطی (EUS-FNA) جهت بررسی توده های پانکراس و توده های زیرمخاطی دستگاه گوارش فوقانی بوده است.
در این مطالعه توصیفی آینده نگر تمامی بیماران با ضایعات پانکراس یا ضایعات زیر مخاطی دستگاه گوارش ارجاع شده به مرکز آندوسکوپی بیمارستان شرکت نفت تهران جهت انجام آندوسونوگرافی خطی به مدت یک سال (تیر ماه 83 تا تیر ماه 84) تحت بررسی قرار گرفته اند و نتایج و عوارض حاصل از این روش معرفی شده است.
از مجموع 40 بیمار ارجاع شده برای انجام آندوسونوگرافی خطی (linear EUS) بیشترین دلیل یعنی 32 نفر (%80) مربوط به ضایعات پانکراس بودند، از این تعداد 26 نفر (%81) جهت بیوپسی از تومور پانکراس ارجاع شده بودند که اکثر این تومورها (%73) در سرپانکراس بود. در تمام این 26 نفر بیوپسی با موفقیت و بدون هیچ عارضه ای انجام شد و در 16 بیمار (%61. 5) در همان جلسه پاسخ سیتوپاتولوژی تایید کننده بدخیمی پانکراس بود. از 10 بیمار باقیمانده 5 مورد بدخیمی توسط آسیب شناسان مرکز دیگری تایید شد و در 5 مورد دیگر نمونه ها برای تشخیص قطعی کافی نبود. حساسیت و ویژگی این روش در مورد توده های پانکراس به ترتیب %84 و %100 بود. 8 بیمار (%20) نیز به علت ضایعه زیر مخاطی دستگاه گوارش فوقانی ارجاع شده بودند که در 7 بیمار تشخیص توموراسترومای دستگاه گوارش (GIST) و در یک بیمار تشخیص تومور کارسینوئید داده شد. حسیاسیت و ویژگی FNA توسط آندوسونوگرافی جهت تشخیص تومور GIST دستگاه گوارش %100 بوده است. در هیچ کدام از موارد EUS – FNA عارضه ای رخ نداد.
در مجموع می توان گفت که EUS – FNA روشی سالم است و اعتباز (accuracy) قابل قبولی در تشخیص و بررسی توده های پانکراس و توده های زیر مخاطی دستگاه گوارش دارد. هر چند آمار به دست آمده در این مطالعه با آمار موجود از سایر کشورها همخوانی دارد، هنوز انجام این کار نیاز به کسب تجربه بیشتر توسط متخصصین گوارش و آسیب شناس و حمایت بیشتر از طرف انجمنهای مختلف (از جمله گوارش و جراحی) دارد.