شناسایی انواع غذاهای بومی و تعیین مواد اولیه و روش پخت آنها در جمعیت تحت پوشش پایگاه تحقیقات جمعیتی شهر گناباد
غذاهای بومی از نظر ارزش غذایی، در دسترس بودن مواد اولیه، تازگی، عاری بودن از نگهدارنده های شیمیایی و همچنین ارزان بودن از بهترین مواد غذایی در مناطق مختلف کشور محسوب می گردند. علاوه بر آن غذا های بومی حامل پیامهای فرهنگی بوده و نقش بسزایی در افزایش ارتباط نسل ها و حفظ هویت فرهنگی ایفا می کنند. این مطالعه با هدف شناسایی انواع غذاهای بومی، دلایل عدم استفاده از این نوع غذاها، ارزش غذایی آنها و همچنین تعیین مواد اولیه و روش پخت غذاهای بومی در جمعیت تحت پوشش پایگاه تحقیقات جمعیتی شهر گناباد انجام شده است.
این مطالعه یک پژوهش کیفی است که در سال 1383 انجام شد. شناسایی غذاهای بومی از طریق مصاحبه و بررسی متون و منابع موجود در مورد غذاهای بومی دانشگاه بر جامعه پژوهش صورت گرفت. ابزار بررسی شامل: فرم مصاحبه، چک لیست مشاهده و ثبت داده ها از طریق یادداشت برداری، ضبط صوت و فیلم برداری بود. نمونه گیری بصورت خوشه ایتصادفی بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر گروه بندی اطلاعات از آمار توصیفی بصورت جداول توزیع فراوانی و نمودارها استفاده شده است.
یافته ها نشان داد که 97 نوع غذای بومی در جامعه پژوهش وجود دارد. گروه نانها و غلات (71%)، میوه ها و سبزی ها (48%) و شیر و لبنیات (32%) بیشترین گروه های غذایی اصلی است که در تهیه غذاهای بومی بکار رفته اند. اکثریت (52%) غذاهای بومی به عنوان نهار و بقیه آنها بعنوان شام (23%) و یا صبحانه (13%) مصرف می شدند. اکثریت (77%) غذاهای بومی مصرف معمولی داشتند اما بقیه آنها به منظور استفاده در مراسم و جشنها (11%)، درمان بیماری ها (9%) و یا در بارداری و زایمان (3%) مصرف می شدند. لبنیات و سبزیجات تازه (69%)، آب آشامیدنی (45%)، ترشی ها (36%)، نوشابه های گازدار (5/24%) و شوری ها (5%) از بیشترین موادی که همراه غذاهای بومی مصرف می شدند. خانواده هایی که غذای بومی مصرف نمی کردند، رایج نبودن غذاها در جامعه فعلی (82%)، عدم آشنایی با طرز تهیه آنها (78%) و عدم دسترسی به مواد اولیه و ابزار لازم (37%) را از علل عدم مصرف این نوع غذاها بیان نمودند.
این پژوهش نشان داد روی آوردن به غذاهای آماده و به اصطلاح مدرن و به فراموشی سپردن غذاهای سنتی و بومی در هر منطقه یکی از چالش های تغذیه مردم میهن مان در حال حاضر می باشد و اکثریت خانواده های مورد بررسی بدلیل رایج نبودن غذاهای بومی مصرف این نوع غذاهای مفید را رها کرده اند.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.