بررسی طرح اپیدمیولوژیک و آسیب شناسی سرطان مری در استان آذربایجان شرقی از سال 1373 تا 1381

سرطان مری از بدخیمی های شایع دستگاه گوارش در ایران است. طرح آسیب شناسی این بیماری از نظر جهانی در حال تغییر است. در این مطالعه ما ضمن بررسی بروز سرطان مری در استان آذربایجان شرقی در دهه گذشته، طرح تغییر اشکال آسیب شناسی آن را بررسی نموده ایم.

پرونده کلیه بیماران مبتلا به بد خیمی مری و کاردیا که از سال 1373 تا1381 در هر یک از بخش های آسیب شناسی، انکولوژی،جراحی، رادیوتراپی و سایر بخش های مرتبط خصوصی و دولتی شهر تبریز مورد تشخیص و درمان قرار گرفته بودند، بررسی شد. از پرونده بیماران اطلاعات دموگرافیک شامل محل تولد و زندگی، سن، جنس، سابقه مصرف سیگار و الکل استخراج گردید. نوع سرطان بر اساس گزارش های آسیب شناسی ثبت شد و محل سرطان بر اساس گزارش های رادیوگرافیک، آندوسکوپیک و یا شرح عمل مشخص گردید. پس از تعیین و خارج نمودن موارد مهاجر، بروز سرطان مری در استان تعیین شده و نسبت انواع آسیب شناسی آن در سال های مختلف مقایسه شد. به علاوه ارتباط بین نوع و محل تومور با عوامل خطر ثبت شده بررسی گردید.

پرونده1792 بیمار مطالعه شد متوسط میزان بروز سالانه سرطان مری در جمعیت بالای20 سال استان آذربایجان شرقی در دهه گذشته حداقل7.09 درصد هزار نفر بوده است. نسبت زنان و مردان مبتلا و نسبت انواع آسیب شناسی سرطان در طی 10 سال گذشته ثابت بوده است. نسبت بیماران سیگاری به غیر سیگاری در سال های اخیر کاهش یافته است. در مبتلایان غیر سیگاری آدنوکارسینوم سلول سنگفرشی (SCC) در نیمه دوم مطالعه در مقایسه با نیمه اول مطالعه به طور معنی داری افزوده شده است. در این زیر گروه نسبت فراوانی آدنوکارسینوم به کارسینوم سلول سنگفرشی نیز طی 5 سال اخیر افزایش یافته است. چنین مطالبی در مورد سیگاری ها صدق نمی کرد.

در استان آذربایجان شرقی سرطان مری در مقایسه با استان های مجاور شایع است. در این استان فراوانی بیماران غیر سیگاری مبتلا به سرطان مری طی سال های اخیر افزایش یافته است و در بیماران غیر سیگاری تعداد موارد آدنوکارسینوم نسبت به کارسینوم سلول سنگفرشی در حال افزایش است.