بررسی تاثیر موقعیت فرم اراضی و عمق سفره آب زیرزمینی در تشکیل خاک های مالی سولز در ایستگاه تحقیقاتی خرکه، استان کردستان

به منظور بررسی تاثیر عمق آب زیرزمینی بر مقدار کربن آلی افق مالیک، ژنتیک افق های زیر سطحی و کانی شناسی آنها، یک کاتنای مالی سولز با مواد مادری آهکی در شرایط نیمه خشک غرب ایران مطالعه گردید. خاک ها از لحاظ موقعیت بر روی زمین نما به سه دسته تقسیم شدند. خاک های تشکیل شده در بالای دره رسوبی (تیپیک کلسی زرالز) با آب زیرزمینی عمیق، دارای کربن آلی کم و افق مالیک نازک در مقایسه با سایر خاک ها بودند. این خاک ها اشباع نبوده و عوارض اکسید و احیا در آنها مشاهده نگردید. حضور کربنات کلسیم ثانویه و افق کلسیک در آنها، به دلیل آبشویی کربنات ها از افق های سطحی و رسوب مجدد آن در لایه های زیرین می باشد که بی فابریک لکه ای و خطی افق های سطحی دلیلی بر وقوع این فرایند است. خاک های قسمت میانه دره رسوبی (ورتیک هاپلوزرالز) با سطح آب زیرزمینی 1 تا 2 متر، دارای شرایط دوره اشباع متناوب می باشند. کربن آلی و ضخامت افق مالیک آنها کمتر از خاک های انتهای دره رسوبی می باشد. خاک های انتهای دره رسوبی (فلوآکونتیک اندو آکوالز)، با سطح آب زیرزمینی کم عمق و طولانی ترین دوره اشباع، بیشترین مقدار کربن آلی و بیشترین ضخامت افق مالیک را دارا می باشند. ایلیت و اسمکتیت به ترتیب کانی های غالب خاک های با زهکشی خوب قسمت بالای دره رسوبی و خاک های با زهکشی ضعیف پایین دره رسوبی بودند.