مقایسه نقش برخی گیاهان علفی در جذب برخی عناصر سنگین: مطالعه موردی در منطقه جنگلی رامسر

در محیط حضور غلظت های بالای فلزات سنگین یا به طور طبیعی و یا توسط فعالیت های انسانی باعث آلودگی محیط زیست می شود. استفاده از گیاهان مناسب برای خاک های آلوده به چنین فلزاتی در دهه های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته و فنون آلایش زدایی گیاهی با شناسایی ظرفیت های جذب گونه های جدید گیاهان در حال توسعه است. در منطقه رامسر حضور طبیعی عناصر رادیواکتیو و سنگین گزارش شده است، از اینرو پنج گونه علفی Calamintha officinalis، Epimedium pinnatum، Parietaria judaica، Digitalis nervosa و Brachypodium sylvaticum برای تعیین توان جذبی عناصر آهن، آلومینیوم، روی، نیکل، مس، سرب، کروم و کبالت مورد آزمایش قرار گرفتند. نمونه برداری از گیاهان و خاک در فصول رویشی بهار و تابستان در منطقه رامسر انجام گرفت. نتایج حاصل جذب هشت عنصر سنگین آهن، آلومینیوم، روی، نیکل، مس، سرب، کروم و کبالت توسط پنج گونه علفی را نشان داد. مقدار عناصر آهن و آلومینیوم هم در خاک و هم در گیاهان نسبت به سایر عناصر بیشتر بوده است. گونه های Digitalis nervosa و Parietaria judaica که توسعه درون سلولی وسیع اندومیکوریزا داشتند عمده ترین گونه های جذب کننده عناصر سنگین بودند. همچنین جذب اغلب عناصر در فصل تابستان بیشتر از فصل بهار بوده است و گیاهان مورد مطالعه پتانسیل مناسبی برای جذب عنصر آلاینده سرب از خود نشان داده اند. نتایج حاصل از بررسی های اندومیکوریزا نشانگر وجود طیف وسیعی از انواع قارچ های اندومیکوریزایی است.