بررسی اثر چند ترکیب شیمیایی در القاء مقاومت علیه بیماری سفیدک پودری در خیار

بیماری سفیدک پودری که عامل آن قارچ Podosphaera fusca است، از بیماری های مهم کدوییان است و رایج ترین روش کنترل آن استفاده از قارچکش ها می باشد. اما اثرات جنبی کاربرد قارچکش ها، یافتن روش های دیگری را برای کنترل بیماری ضروری می سازد که از جمله آنها القا مقاومت در گیاه قابل ذکر است. در این پژوهش اثر شش ترکیب شیمیایی اسیبنزولار- اس- متیل (ACI)، اسید بتاآمینوبوتریک (BABA)، اسید سالیسیلیک (SA)، اسید نیکوتینیک (NA)، فسفات دی پتاسیم (K2P) و عصاره گیاه Reynoutria sachalinensis (Bs) در القا مقاومت در خیار (رقم سوپردامینوس) علیه بیماری سفیدک پودری بررسی شد. برای بررسی اثر ترکیبات در القا مقاومت، محلول آنها بر پشت و روی برگ های گیاه پاشیده شد و 24 ساعت بعد سوسپانسیون اسپور بیمارگر روی گیاه مایه زنی گردید. برای بررسی امکان القا مقاومت سیستمیک، محلول ترکیب بر پشت و روی اولین برگ حقیقی گیاه پاشیده شد و 24 ساعت بعد سوسپانسیون اسپور بیمارگر روی اولین و دومین برگ مایه زنی گردید. ده روز بعد میانگین تعداد لکه بیماری در واحد سطح برگ های مایه زنی شده محاسبه گردید. نتایج نشان داد که کلیه این ترکیبات وقتی یک روز قبل از مایه زنی بیمارگر روی بوته به کار رفتند، شدت بیماری را کاهش دادند، گرچه میزان تاثیر آنها متفاوت بود. ACI و Rs بیماری را بیش از 95% (نسبت به شاهد) کنترل کردند، BABA و K2P با 50 تا 70 درصد کنترل، تاثیر نسبی در جلوگیری از آلودگی داشتند و SA و NA با کمتر از 35% کنترل، تاثیر قابل توجهی در کاهش آلودگی نداشتند. از نظر کنترل سیستمیک بیماری، ACI کاملا موثر بود، BABA و K2P تاثیر سیستمیک نسبی نشان دادند یعنی کنترل بیماری روی برگ دوم حدود 70 تا 80 درصد کنترل در برگ اول بود. Rs، SA و NA از نظر کنترل سیستمیک بسیار ضعیف (کمتر از 30% برگ اول) بودند. در آزمایش های مزرعه ای نیز اثر سیستمیک اسیبنزولار در کنترل بیماری برابر با موثرترین قارچکش ها یعنی پنکونازول و هگزاکونازول بود و با آنها در یک گروه آماری قرار گرفت. مجموع نتایج نشان داد که ACI وRs ترکیبات موثری برای القا مقاومت خیار در برابر سفیدک پودری هستند.