بررسی مقاومت لاین های تراژن توتون Nicotiana tabacum cv. Samsun در برابر سه جدایه ایرانی ویروس Y سیب زمینی

در این بررسی ژن پروتئین پوششی نژاد نکروتیک ویروس وای سیب زمینی (PVY-CP) در حامل pBIN19 همسانه سازی گردید. به کمک طراحی آغازگر، این ژن به نحوی همسانه سازی شد که فاقد کدون شروع باشد. گیاهان توتون Nicotiana tabacum cv. Samsun به روش قطعه برگی و با استفاده از باکتری tumefacience Agrobanterium توسط ژن PVY-CP، تراژن گردیدند. مقاومت لاین های تراژن Nicotiana tabacum cv. Samsun حاوی ژن الحاقی PVY-CP، در برابر واگیرش سه جدایه ویروس وای سیب زمینی شایع در ایران شامل PVYn-Mz, PVYn-H و PVYo-Ar مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس خصوصیات بیولوژیکی، سرولوژیکی و نقشه تحدید ژن پروتئین پوششی، جدایه های PVYn-Mz, PVYn-H با نژاد نکروتیک PVY و جدایه PVYo-Ar با نژاد معمولی PVY مشابهت داشتند. حضور ژن PVY-CP الحاقی به ژنوم گیاه، در 29 لاین از 31 لاین مقاوم به کانامایسین، به وسیله واکنش زنجیره ای پلیمراز مورد تایید قرار گرفت. نتایج ارزیابی نشانه های بیماری و آزمون الیزا نشان داد که در مایه زنی جدایه PVYn-H، 5 لاین مقاوم، 9 لاین دارای نشانه های ملایم بیماری و 17 لاین حساس و در برابر مایه زنی جدایه PVYn-Mz، 4 لاین مقاوم، 10 لاین با نشانه های ملایم بیماری و 17 لاین حساس و در برابر مایه زنی جدایه PVYo-Ar دو لاین با نشانه های ملایم و 29 لاین حساس بودند. با توجه به فقدان کدون شروع در تراژن PVY-CP، هیچ محصول پروتئینی حاصل از ترجمه تراژن در لاین های مقاوم، ردیابی نگردید. در این اساس به نظر می رسد که در این گیاهان، مقاومت با منشا آر.ان.ای (RNA mediated resistance-RMR) مطرح باشد. مکانیسم (های) احتمالی مطرح در چنین مقاومتی مورد بحث قرار گرفته است. با توجه به محدود بودن منابع مقاومت طبیعی در بین گیاهان متعلق به جنس Nicotiana، دست یابی به منابع مقاومت مهندسی شده مفید می باشد.