مقایسه دو روش درمان بیماری تروفوبلاستیک بارداری با تزریق متوتروکسات منفرد عضلانی هفتگی و تزریق وریدی هشت روزه

در بیماری های تروفوبلاستیک دوران بارداری اساس درمان بعد از تخلیه رحم، در موارد لزوم شیمی درمانی است. متوتروکسات به عنوان آنتاگونیست فولیک اسید و یک ترکیب آنتی متابولیت و ضد سرطان، در درمان بیماران مبتلا به بیماری های تروفوبلاستیک بارداری نقش اصلی را دارد. تاثیر شیمی درمانی تک دارویی با متوترکسات در مبتلایان به بیماری تروفوبلاستیک بارداری در گروه کم خطر و یا خطر متوسط ثابت شده است و مطالعات زیادی برای کاهش سمیت دارو و تعداد ویزیت کمتر بیماران و طبعا صرف هزینه و اتلاف وقت کمتر رو به گسترش است. این دارو با پاسخ مناسب درمانی، سمیت قابل قبول و همچنین هزینه کم و پذیرش مطلوب در بیماران همراه است. هدف این مطالعه مقایسه دو روش تزریق عضلانی منفرد هفتگی و تزریق وریدی هشت روزه متوترکسات در درمان بیماران مبتلا به بیماری تروفوبلاستیک بارداری است.
مطالعه حاضر یک مطالعه کارآزمایی بالینی است. این مطالعه در بخش سرطان شناسی زنان بیمارستان قائم (عج) مشهد به مدت 3 سال (83-1380) انجام شد. کلیه بیماران مبتلا به بیماری تروفوبلاستیک بارداری در گروه کم خطر و یا با خطر متوسط که نیاز به شیمی درمانی تک دارویی داشتند انتخاب و به دو گروه تقسیم شدند. در گروه اول 33 بیمار تحت درمان تزریق وریدی متوتروکسات به میزان 1mg به ازای هر مترمربع از سطح بدن و فولینیک اسید به میزان 0.1mg به ازای هر مترمربع از سطح بدن به صورت یک روز در میان، جمعا به مدت هشت روز قرار گرفتند و در گروه دوم 14 بیمار با روش تزریق منفرد عضلانی هفتگی متوتروکسات به میزان 50mg به ازای هر مترمربع از سطح بدن درمان شدند. دو گروه بیماران از نظر سن، تعداد بارداری، گروه های خونی و مشخصات بافت شناسی و فاصله حاملگی اخیر تا شروع درمان با هم مشابه بودند. نتایج حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS آنالیز شد و جهت بررسی آماری از آزمون t و c2 استفاده، ضریب اطمینان مطالعه %95 در نظر گرفته شد و p£0.05 معنی دار تلقی گردید.
میانگین سنی در گروه اول 25.38 ± 7.33 و در گروه دوم 25.7 ± 7.52 سال بود. پاسخ به شیمی درمانی در کمتر از چهار دوره در گروه اول %54.5 و در گروه دوم %28.5 بود (p=0.018). تعداد موارد نیاز به افزایش یک و نیم برابر میزان دارو در گروه اول %9.9 و در گروه دوم %42.1 بود (p=0.001). تغییر دارو از متوتروکسات به اکتینومایسین D در گروه اول%6.6 و در گروه دوم %7.1 بود (p=0.715) و نیاز به رژیم EMA-CO (اتوپوساید، متوتروکسات، اکتینومایسین D، سیکلوفسفامید و وینکریستین) در گروه اول %9.9 و در گروه دوم %14.2 بود (p=0.656). در نهایت در هر دو گروه بهبودی کامل پیدا شد و در طی مدت پیگیری هیچ گونه عودی در دو گروه مشاهده نشد.
روش تزریق عضلانی منفرد هفتگی، روشی مفید، کم هزینه و قابل قبول با سمیت دارویی کمتر نسبت به رژیم تزریق وریدی هشت روزه است و در کلیه مراکز برای بیماران مبتلا به بیماری تروفوبلاستیک بارداری با خطر کم و متوسط که نیاز به شیمی درمانی تک دارویی دارند قابل انجام می باشد.