بررسی ارزش تشخیصی اندازه گیری آنزیم آدنوزین دآمیناز در مایع پلور، برای افتراق موارد بدخیمی و سل در مقایسه با بیوپسی پلور

پلورال افیوژن، در زمینه بسیاری از بیماری ها مشاهده می گردد که دو گروه عمده آن، بدخیمی ها و سل می باشند. در حال حاضر جهت افتراق این دو از یکدیگر، بیوپسی از پلور انجام می گیرد که علاوه بر اینکه یک روش تهاجمی است، هزینه دار نیز می باشد، به همین دلیل محققان برآنند تا راه های ساده تر و با تهاجم کمتری را برای تشخیص علت پلورال افیوژن پیدا کنند که یکی از روش های ذکر شده، اندازه گیری فعالیت آدنوزین دآمیناز (Adenosine deaminase) ADA در مایع پلور است که در جاهای مختلف دنیا انجام شده و نتایج متفاوتی گزارش شده است. در راستای تحقق این اهداف، در این مطالعه سعی شد تا با اندازه گیری سطح آنزیم آدنوزین دآمیناز مایع پلور بیماران مبتلا به پلورال افیوژن و مقایسه آن با نتایج حاصل از بیوپسی، در صورت امکان این روش به عنوان روش پیشنهادی جهت تفکیک مواردی که از لحاظ بالینی، افتراق این دو از یکدیگر مشکل می باشد، مطرح شود.
این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی بود و بصورت cross-sectional روی 60 بیمار که در بخش داخلی و عفونی بیمارستان شهید صدوقی یزد با شک به سل یا بدخیمی بستری بودند، انجام شد؛ بطوری که ابتدا سطح ADA مایع پلور گرفته شده، اندازه گیری شد (cut off point=35u/lit) و سپس نتایج آن با نتایج بیوپسی مقایسه گردید.
اطلاعات حاصل از اندازه گیری سطح ADA و نتایج بیوپسی، با استفاده از نرم افزار SPSS (version 10) و آزمون آماری Chi-square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده، حساسیت سطح ADA جهت تشخیص سل در مقایسه با بیوپسی، 68.4% و برای ضایعات بدخیم، 91.3% بود. ویژگی سطح ADA جهت تشخیص سل در مقایسه با بیوپسی 92.6% و برای ضایعات بدخیم 37.8% بود. ارزش اخباری مثبت ADA جهت تشخیص سل در مقایسه با بیوپسی 81.2% و برای ضایعات بدخیم، 47.8% بود. ارزش اخباری منفی سطح ADA جهت تشخیص سل در مقایسه با بیوپسی، 86.36% و برای ضایعات بدخیم، 87.5% بود.
با توجه به نتایج می توان چنین عنوان کرد که بالا بودن سطح ADA مایع پلور (بالاتر از 35 واحد در لیتر) بیش از 90%، احتمال سل را مطرح می کند و پایین بودن آن (کمتر از 35 واحد در لیتر) اگر چه از حساسیت بالایی در تشخیص ضایعات بدخیم برخوردار است ولی چون ویژگی سطح ADA جهت تشخیص ضایعات بدخیم 37.8% است، الزاما مطرح کننده بدخیمی نیست.