بررسی ایمنوهیستوشیمی وضعیت گیرنده های استروژن و پروژسترون و نشانگر تکثیر سلولی (Ki-67) در سرطان پستان

با توجه به شیوع چشمگیر سرطان پستان در جهان و نیز در کشور ما ایران، مطالعات گسترده ای در مورد روش های تشخیصی و درمانی و عوامل موثر در پیش آگهی آن انجام شده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت میزان تکثیر سلولی و همچنین وضعیت گیرنده هورمون های استروئیدی در سرطان پستان و ارتباط این عوامل با یکدیگر و با سایر عوامل نظیر سن، درگیری گره های لنفاوی و درجه تومور انجام شد.
روش تحقیق: این مطالعه تحلیلی- کاربردی در سال 1383 و در بخش پاتولوژی بیمارستان قائم (عج) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. 50 مورد از انواع سرطان های پستان با تشخیص تایید شده هیستوپاتولوژی انتخاب و پس از بازبینی اسلایدهای میکروسکوپی و تهیه برشهای مناسب، رنگ آمیزی اختصاصی، به روش ایمنوهیستوشیمی با نشانگرهای استروژن (ER) و پروژسترون (PR) و Ki-67 انجام شد؛ سپس اسلایدها جهت تعیین میزان ایمنورآکتیویتی سلول های تومورال با استفاده از سیستم H-Score در مورد نشانگرهای ER-PR و درصد سلول های مثبت برای نشانگر Ki-67 توسط دو نفر متخصص آسیب شناسی بررسی و نتایج آن گزارش شد. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری ANOVA و ضریب همبستگی Spearman در سطح معنی داری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
میزان بروز Ki-67، ER و PR در افراد مبتلا به سرطان پستان از نوع داکتال مهاجم به ترتیب به طور متوسط %24.25 ± 20.83، 89.62 ± 112.63 و 59.00 ± 100.69 بود. بین بروز Ki-67 و PR رابطه معنی دار و مشخصی مشاهده گردید (P=0.05) اما بین Ki-67 و ER رابطه ای یافت نشد؛ همچنین بین بروز ER و PR رابطه معنی داری وجود داشت (P=0.00). میزان Ki-67 در سه درجه مختلف سرطان داکتال مهاجم پستان تفاوت معنی داری با یکدیگر نشان دادند (P=0.01). در بین انواع نادر سرطان های پستان، بیشترین درصد بروز Ki-67، PR و ER در مورد سرطان لبولار مهاجم و کمترین درصد مربوط به سرطان پاپیلری و مدولاری بود.
با توجه به اهمیت نتایج ایمنوهیستوشیمی در پیش آگهی و درمان بیماران و نتایج حاصل، علاوه بر روش صحیح، استانداردکردن گزارش دهی ER و PR امری ضروری است.