هیپرتانسیون داخل شکمی و سندرم کمپارتمان شکمی در بیماران جراحی بستری در بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان امام خمینی در سال 1383

سندرم کمپارتمان شکمی ناشی از افزایش حاد و پیشرونده فشار داخل شکمی است که بر ارگانهای حیاتی اثر سو دارد. این مطالعه به بررسی میزان بروز، سیر بالینی و عوامل مستعد کننده هیپرتانسیون داخل شکمی و سندرم کمپارتمان شکمی در بیماران جراحی در بخش مراقبتهای ویژه می پردازد.
فشار مثانه در بیماران با مشکلات شکمی که در طول یکسال در بخش مراقبتهای ویژه بستری گردیدند، اندازه گیری شد. فشار مثانه بیش از 20cmH2O بعنوان هیپرتانسیون داخل شکمی در نظر گرفته شد. در صورتیکه این فشار همراه با اختلال عملکرد ارگانهای مختلف از جمله حجم ادرار کمتر از 0.5ml/kg/h، فشار اوج راه هوایی بیش از 50cmH2O و یا ضریب هوروویتز کمتر از 150 تور بود، تشخیص و سندرم کمپارتمان شکمی مطرح می گردید. اطلاعات تمام بیماران با هیپرتانسیون داخل شکمی و سندرم کمپارتمان شکمی جمع آوری شد.
353 بیمار شامل 165 بیمار لاپاراتومی الکتیو و 188 بیمار اورژانس شکمی (و ترومایی) بررسی شدند. میزان بروز هیپرتانسیون داخل شکمی و سندرم کمپارتمان شکمی 2 و 1 درصد بود. میانگین فشار داخل شکمی در این هفت بیمار 29.8cmH2O بود. هیچ موردی از افزایش فشار داخل شکمی پس از لاپاراتومی الکتیو (165) و همچنین پس از بستن موقتی شکم در بیماران اورژانسی مشاهده نشد. نمره آپاچی II، فشار اوج راه هوایی و کمبود باز در بیماران با افزایش فشار داخل شکمی به طرز معنی داری بالا بود. هیچ یک از سه بیمار مبتلا به سندرم کمپارتمان شکمی تحت لاپاراتومی دکامپرسیو قرار نگرفتند. میزان مرگ و میر در بیماران با افزایش فشار داخل شکمی (85%)، بصورت معنی داری بیش از کل جمعیت مورد مطالعه بود.
بدلیل میزان بروز کم، اندازه گیری روتین فشار داخل شکمی فقط در بیماران پرخطر توصیه می گردد. بستن موقتی جدار شکم می تواند از ایجاد هیپرتانسیون داخل شکمی و سندرم کمپارتمان شکمی در بیماران پرخطر پیشگیری کند. میزان بالای مرگ و میر در بیماران با فشار داخل شکمی افزایش یافته، دیده می شود. جراحان باید با جنبه های مختلف هیپرتانسیون داخل شکمی و سندرم کمپارتمان شکمی بخصوص با لاپاراتومی دکامپرسو زودرس آشنا باشند.