بررسی کیفیت انجام مانور سلیک توسط متخصصان بیهوشی

حدود چهل سال است که مانور سلیک برای جلوگیری از بازگشت محتویات معده در حین القای بیهوشی مورد استفاده قرار می گیرد. مطالعات حاضر حاکی از این است که انجام مانور سلیک با کیفیت پایینی صورت می پذیرد و در نتیجه سلامت بیماران ممکن است با انجام غلط این مانور به خطر بیفتد. هدف مطالعه حاضر بررسی میزان دانش و مهارت انجام مانور سلیک در میان تعدادی از متخصصان بیهوشی شرکت کننده در نهمین کنگره بین المللی بیهوشی و احیاء در ایران بوده است.
این بررسی توصیفی- مقطعی بر روی 59 نفر از متخصصان بیهوشی شرکت کننده در نهمین کنگره بین المللی بیهوشی و احیاء در سال 1385 در ایران انجام گردید. از داوطلبان خواسته شد تا به مدت یک دقیقه مانور سلیک را بر روی یک مانکن حنجره فاقد پوشش انجام دهند. این مانکن به لحاظ آناتومیک مدلی از حنجره انسان بود و بر روی یک ترازوی خانگی (مدل لایکا ساخت ایتالیا) قرار داشت که محدوده توزین آن از صفر تا ده کیلوگرم و با حساسیت 100 گرم بود. مانکن طوری بر روی میز قرار داده شده بود که ارتفاع غضروف کریکوئید از سطح زمین یک متر بود. داوطلبان نسبت به نیرویی که وارد می کردند بی اطلاع بودند. از هر داوطلب پنج اندازه گیری به عمل می آمد (زمان شروع 0، 15، 30، 45 و 60 ثانیه بعد). همچنین از داوطلبان خواسته شد تا پرسشنامه ای را که شامل اطلاعات دموگرافیک و تعدادی سوال در مورد دانش و نگرش ایشان در مورد مانور سلیک بود تکمیل کنند.
18 نفر از داوطلبان (30%) توانستند نیروی مورد نظر در محدوده 4-3 کیلوگرم را وارد کنند. با در نظر گرفتن محل آناتومیک و محدوده صحیح اعمال نیرو 11 نفر (19%) در انجام مانور موفق بودند. متوسط نیروی وارده در طی یک دقیقه به طور معنی داری کاهش پیدا کرد و خانم ها به طور متوسط نیروی کمتری نسبت به آقایان وارد کردند. بین اعضای هیات علمی و سایر متخصصان بیهوشی به لحاظ اعمال نیروی صحیح تفاوت آماری قابل توجهی مشاهده نگردید. تنها 8 نفر (%13.6) از مقدار صحیح نیروی لازم برای انجام مانور سلیک اطلاع داشتند.
انجام مانور سلیک توسط متخصصان بیهوشی داوطلب از کیفیت پایینی برخوردار بوده است. استفاده از مانکن های ساده در آموزش دستیاران و ارایه کارگاه های عملی مانور سلیک در جلسات بازآموزی متخصصان بیهوشی علاوه بر تاکید بر دانش نظری می تواند در ارتقای کیفی انجام این مانور موثر باشد.