اثرات تنش کمبود آب برعملکرد دانه و کارآیی نیتروژن ذرت دانه ای هیبرید سینگل کراس 704 در مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته...

این پژوهش به منظور بررسی اثرات تنش کمبود آب، مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه و ماده خشک، کارآیی زراعی نیتروژن، کارآیی مصرف نیتروژن و بازیافت ظاهری نیتروژن ذرت دانه ای هیبرید سینگل کراس 704 در تابستان 1383 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان واقع در شهر ملاثانی اجرا گردید. این پژوهش متشکل از سه آزمایش هر یک به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی بود. در هر یک از آزمایش ها یک سطح تیمار آبیاری شامل آبیاری مطلوب، تنش ملایم خشکی و تنش شدید خشکی)به ترتیب آبیاری پس از تخلیه 30، 40 و 50 درصد ظرفیت زراعی خاک(اعمال گردید. تیمارهای آبیاری از مرحله چهار تا پنج برگی)مرحله استقرار گیاهچه(انجام شد و تا 10 روز پیش از رسیدگی فیزیولوژیک ادامه یافت. در هر آزمایش نیتروژن به عنوان تیمار اصلی دارای سه سطح کاربرد معادل 140، 180 و 220 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تراکم بوته نیز به عنوان تیمار فرعی دارای سه سطح 6، 7.5 و 9 بوته در متر مربع بودند. هر آزمایش دارای سه تکرار بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تاثیر تنش خشکی، نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد دانه و ماده خشک، شاخص سطح برگ و محتوای نسبی آب برگ بلال معنی دار بود. با افزایش شدت تنش خشکی عملکرد دانه و ماده خشک، شاخص سطح برگ و محتوای نسبی آب برگ بلال کاهش یافت. تنش خشکی شدید در مقایسه با تیمار آبیاری مطلوب باعث کاهش عملکرد دانه به میزان تقریبی 40 درصد گردید. این کاهش بیشتر بدلیل کاهش تعداد دانه در بلال و وزن دانه بود. با افزایش کاربرد نیتروژن عملکرد دانه و ماده خشک افزایش یافت. عکس العمل عملکرد دانه و ماده خشک نسبت به افزایش تراکم مثبت بود. افزایش شدت تنش خشکی و افزایش مصرف نیتروژن موجب کاهش معنی دار کارآیی زراعی، کارآیی مصرف و بازیافت ظاهری نیتروژن گردید. عکس العمل این کارآیی ها نسبت به افزایش تراکم بوته مثبت بود. نتایج این پژوهش نشان داد که در شرایط مختلف رطوبتی، جهت افزایش کارآیی مصرف نهاده ها و کاهش هزینه ها، تناسب میان میزان مصرف نیتروژن و تراکم بوته ها با فراهمی آب در خاک الزامی است.