تهیه و ارزیابی میکروسفرهای شناور شونده دیکلوفناک سدیم با آزاد سازی کنترل شده

سیستم های دارورسان شناورشونده مانعی مفید در برابر تخلیه زود هنگام و اتفاقی اشکال غیر قابل هضم از جمله اشکال آهسته رهش خوراکی می باشند. هدف از این مطالعه توسعه یک سیستم آهسته رهش شناورشونده در معده برای دیکلوفناک سدیم با استفاده از روش امولسیون -دیفوزیون حلال می باشد. با آهسته رهش کردن آزادسازی این دارو و پایین آوردن غلظت داروی آزاد در معده می توان از عوارض گوارشی آن جلوگیری نمود.
به منظور تهیه میکروسفرهای توخالی و شناور دیکلوفناک سدیم، دارو، اتیل سلولز (cps 100) و دی بوتیل فتالات در مخلوط دی کلرومتان و اتانول حل شده و به محلول اسیدکلریدریک 1/0 نرمال حاوی پلی سوربات80 افزوده شد. مخلوط به مدت 3 ساعت در سرعتهای مختلف چرخانده شد و میکروسفرهای حاصل توسط فیلتر از محلول جدا شد. اثر تغییر فرمولاسیون و پارامترهای مختلف پروسه میکروانکپسولاسیون از جمله سرعت چرخش امولسیون بر رفتار شناوری برون تنی، بارگیری دارو، کینتیک آزادسازی برون تنی دارو و توزیع اندازه ذره ای مورد مطالعه قرار گرفت. میکروبالونهای تشکیل شده دارای اشکال کروی و بسیار متخلخل بوده و بر مدت بیش از 12 ساعت بر مایع مشابه شیره معده شناور ماندند. با افزایش سرعت چرخش از rpm400 به rpm600، میانگین اندازه ذره ای میکروسفرها از 12±1030 به 7±790 میکرومتر کاهش یافت. مقدار داروی بارگیری شده در میکروبالونهای هم اندازه، صرفنظر از سرعت چرخش متفاوت، برابر بود. سرعت آزادسازی با افزودن پلی اتیلن گلیکول4000 در فرمولاسیون ها افزایش یافت. به طوری که کیفیت انحلال از 1/22 درصد به 4/43 -1/35 درصد رسید. فرمولاسیون فاقد پلی اتیلن گلیکول4000 از کینتیک ریشه دوم زمان تبعیت نمود ولی حضورپلی اتیلن گلیکول4000 در فرمولاسیون ها کینتیک آزادسازی دارو را به سمت درجه صفر سوق داد.
دیفوزیون سریع الکل به درون فاز مایی و تبخیر دی کلرومتان منجر به ایجاد حفراتی در میکروسفرها می گردد که کاهش دانسیته و قابلیت شناوری آنها را سبب می شود. پلی اتیلن گلیکول4000 به دلیل محلول بودن در آب محیط انحلال پلیمر را ترک کرده و مجاری قابل نفوذی برای دیفوزیون سریعتر آب و دارو فراهم می نماید. لذا میکروبالونهای تهیه شده با پلی اتیلن گلیکول4000 از روند آزادسازی سریعتری برخوردارند.