بررسی ارتباط الگوهای غذایی غالب با بیومارکرهای التهابی در زنان

هر چند که الگوهای غذایی به علت مرتبط بودن با بیماری ها در سال های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده اند، اما اطلاعات ما در زمینه این که آیا اثرات الگوهای غذایی بر روی خطر بیماری های مزمن از طریق ایجاد تغییرات در سطوح پلاسمایی بیومارکرها صورت می گیرد یا نه محدود است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط الگوهای غذایی غالب با بیومارکرهای التهابی در زنان معلم تهرانی انجام شد.
در این مطالعه مقطعی 486 زن 60-40 ساله از معلمان تهرانی با روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای و به صورت تصادفی انتخاب شدند. دریافت های غذایی افراد با استفاده از یک پرسشنامه نیمه کمی بسامد خوراک برای یک سال ارزیابی گردید. وزن و قد طبق دستورالعمل های استاندارد اندازه گیری و نمایه توده بدنی (BMI) محاسبه شد. نمونه خون سیاهرگی پس از 14-12 ساعت ناشتا بودن، جهت اندازه گیری سطح بیومارکرهای التهابی جمع آوری گردید. جهت شناسایی الگوهای غذایی غالب از روش تحلیل عاملی استفاده شد.
پس از کنترل اثر عوامل مخدوش کننده در رگرسیون خطی چندگانه، الگوی غذایی سالم (غنی از مواردی چون میوه ها، سبزی ها، گوجه فرنگی، طیور و ماکیان) ارتباط معکوسی با سطح پلاسمایی E-selectin، (b=-0.09، P<0.01) CRP، (b=-0.07، P<0.05) و (b=-0.08، P<0.01) داشت. این ارتباط ها، پس از کنترل اثر BMI و دور کمر در مورد (b=-0.05، P<0.05) CRP و (b=-0.04، P<0.05) sVCAM-1 هنوز معنی دار بودند. برعکس، الگوی غذایی غربی (شامل مصرف بالای غلات تصفیه شده، گوشت قرمز و کره و گوشت فرآوری و...) ارتباط مثبتی با سطح پلاسمایی (b=0.05، P<0.05) sICAM-1، (b=0.09، P<0.01) IL-6، (b=0.11، P<0.05) SAA، (b=0.08، P<0.01) و (b=0.10، P<0.01) sVCAM-1 داشت. البته پس از کنترل اثر BMI و دور کمر این ارتباط ها فقط در مورد (b=0.06، P<0.05) SAA و (b=0.07، P<0.01) IL-6 معنی دار بودند. پس از کنترل اثر عوامل مخدوش کننده (شامل نمایه BMI و دور کمر)، الگوی غذایی سنتی (شامل مصرف زیاد غلات تصفیه شده، سیب زمینی، چای و غلات کامل) ارتباط مثبت و معنی داری با سطح پلاسمایی (b=0.04، P<0.05) IL-6 داشت.
یافته های این مطالعه که حاکی از ارتباط معنی دار بین الگوهای غذایی غالب و شاخص های التهابی است، تاییدی است بر این فرضیه که تاثیر الگوهای غذایی بر روی بیماری های مزمن از طریق تاثیر آن ها بر روی بیومارکرهای التهابی میانجیگری می شود.