بررسی علل تغذیه با شیر مصنوعی در شیر خواران زیر 6 ماه تحت پوشش مراکز بهداشتی- درمانی استان مازندران سال 1382

تغذیه انحصاری با شیرمادر یک اصل بسیار مهم درتامین سلامت کودکان درچهار الی شش ماه اول زندگی می باشد و مزایای آن برای کودک، مادر، خانواده و اجتماع مورد تاکید همه صاحب نظران می باشد. لذا ضروری است علل تغذیه باشیر مصنوعی مورد بررسی قرار گیرد و علل محروم شدن شیر خوار از نعمت شیر مادر معین شود.
در این مطالعه توصیفی، مادران کودکان زیر شش ماه 13 شهرستان از استان مازندران که تحت پوشش مراکز بهداشتی- درمانی قرار داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری داده ها در سال 1382 و به صورت سر شماری انجام گرفت. تمامی نمونه ها از شیر مصنوعی (کمکی یا کامل) استفاده می کردند. داده ها از طریق پرونده خانوار و پرسش از مادر، جمع آوری و در پرسشنامه ها درج گردید. در انتها اطلاعات در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل و آزمون های t و کای دو برای مقایسه متغیرهای کمی و کیفی استفاده شد.
نتایج نشان می دهد 5/59 درصد شیرخواران، شیر مصنوعی را به صورت کمکی و 5/40 درصد به صورت کامل مصرف می نمایند. جهت بررسی علت مصرف شیر مصنوعی،25 عامل مطرح شد که بیش ترین آن ها دو قلویی (8/23درصد)، کمبود شیر مادر (6/13درصد) و رشد ناکافی کودک (4/13درصد) بوده است. شاخص های میانگین شروع شیر مصنوعی به روز نشان می دهد که مصرف کمکی شیر مصنوعی، 42 و مصرف کامل شیر مصنوعی، 35 روز است که این تفاوت از نظر آماری معنی دار می باشد(010/P<).
از 25 علت استخراج شده به عنوان علل تغذیه کودک با شیر مصنوعی، 8/50 درصد را دو قلویی، کمبود شیر مادر و رشد ناکافی کودک تشکیل می دهد. موارد استفاده مطلق شیر مصنوعی (از کل علل شناخته شده)، 4/27 درصد می باشد و مابقی علل به بررسی بیش تر نیاز دارد.