عوامل فرهنگی و اجتماعی در تقابل و تعامل با محیط زیست مورد مطالعه: اراک

شهر اراک علیرغم آنکه در گذشته نه چندان دور جزو شهرهای سالم و سرسبز ایران محسوب می شده، امروزه یکی از شهرهای آلوده است. این شهر در دهه چهل به عنوان یکی از قطبهای صنعتی کشور انتخاب شده و در طی دوره صنعتی شدن و تاکنون، مهاجرین بسیاری را پذیرا شده است. این مساله هم بر روند آلودگی های گوناگون زیست محیطی شهر در دهه های اخیر تاثیر گذار بوده است. اگر چه آلودگی های صنعتی، که مهمترین عامل در تشدید روز افزون آلودگی زیست محیطی شهر بوده که متاسفانه کمتر به آن توجه شده، عملکرد برخی از عوامل فرهنگی و اجتماعی نیز در این پدیده ایفای نقش کرده اند. بدین معنی که به دنبال مهاجرت گسترده از هر سو به شهر اراک اراضی کشاورزی به واحدهای مسکونی تبدیل گردیده و فضای سبز شهری و برون شهری کاهش یافته، که متاسفانه اقدامات قابل توجهی برای رفع این معضل هم صورت نگرفته است. مزید بر ساکنین مهاجر روستائی ضمن اینکه شیوه زندگی شهرنشینی را تجربه می نمایند، شهرگرایی نیز همچنان تداوم دارد، این نورسیده ها به فضای شهری، که در مرحله تجربه شهرنشینی و تداوم مهاجرت هستند بدون لحاظ نمودن حفظ محیط زیست در زندگی خود در نابسامانی های محیطی نیز تاثیر گذار بوده ضمن آنکه اقدامات مدیریت شهری هم در حد مطلوب عمل ننموده است.
با این مقدمه می توان بیان کرد که در واقع، مهاجرتهای بی رویه، اراک را به شهری تنها برای محل کار- نه محل زندگی- مبدل ساخته است. در این بررسی، ضمن توجه به عوامل فرهنگی و اجتماعی تاثیر گذار در آلودگی های محیطی شهر اراک بر نگرش های ساکنین به محیط مسکونی نیز عنایت گردیده است.