بررسی مقایسه ای زمینه ها و آثار خشونت علیه زنان در خانواده در مراجعین به مرکز پزشکی قانونی بابل(1380)

خشونت خانوادگی شایع ترین شکل خشونت علیه زنان با بیشترین عوارض اجتماعی، روانی واقتصادی است؛ لذا این تحقیق با هدف تعیین علل و آثار خشونت و نیز تعیین مشخصات فردی- خانوادگی قربانیان انجام شده است. نتایج این تحقیق می تواند در شناسایی اینگونه زنان و فراوانی این مشکل و نیز انتخاب راه کارهای حمایتی مناسب مفید واقع شود.
مطالعه حاضر به صورت توصیفی تحلیلی طی مدت یک سال (از فروردین تا اسفند 1380) روی زنان مراجعه کننده به مرکز پزشکی قانونی بابل انجام شده است. از میان آن ها، زنانی که مورد خشونت همسر قرار گرفته بودند، به عنوان گروه مورد (183) و سایر زنانی که متاهل بودند و سابقه خشونت در خانواده را نداشتند، به عنوان گروه شاهد درنظر گرفته شدند (325). ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای بوده که به روش مصاحبه و معاینه تکمیل گردید.
فراوانی خشونت خانگی در میان مراجعین 36% بود. یافته ها نشان دادند نوع جراحت ایجاد شده غالبا فیزیکی بوده است، اما 13% قربانیان اعمال فشار و خشونت جنسی را در روابط جنسی عنوان نمودند. همچنین 71% زنان از علایم سایکوسوماتیک متعدد اظهار تالم نمودند. شایع ترین محل های جراحت سر و گردن(3/22%) و بعد از آن اندام ها (6/21%) بود. بیشتر جراحات (54%) تنها از نوع ضرب بود، اما 41% بیماران در مجموع (به طور انحصاری یا در ترکیب با ضرب) دچار جرح شده بودند. ارزیابی فراوانی انواع ضرب ها و جرح ها نشان داد که گرچه شایع ترین نوع ضرب، کبودی (4/42%) و شایع ترین نوع جرح، حارصه یا خراشیدگی (7/78%) بود، اما به24% زنان آسیب جدی و شدید واردشده بود. مهم ترین ابزار آسیب اجسام سخت (6/89%) بودند. بیشترین علت خشونت علیه زنان(به بیان قربانیان) اعتیاد(1/31%) و مشکلات رفتاری (29%) بود. آزمون های آماری ارتباط معناداری را بین مشخصات فردی- اجتماعی و نیز بین مشخصات خانوادگی دو گروه مورد و شاهد نشان داد.
بحث: یافته ها نشان داد که شیوع خشونت علیه زنان در این مطالعه در مقایسه با سایر آمارها نسبتا بالاست و تظاهرات جسمی و روانی شدیدی دارد. این مطالعه آشکار کرد که اغلب خشونت ها در گروه سنی 40-20 سال, زوجین با مدت ازدواج کمتر از 10 سال و تعداد فرزندان کمتر رخ می دهد. کارکنان بهداشتی- درمانی شامل پزشکان, ماماها, پرستاران باید بتوانند زنان در معرض خطر را شناسایی نمایند و با تقویت مهارت های خود, حمایت های مناسبی از اینگونه زنان به عمل آورند.
کلیدواژه ها: خشونت علیه زنان، خشونت خانگی، عوامل خطرساز.