ارتباط بین غلظت پلاسمایی روی و قابلیت اکسید پذیری لیپیدها در پلاسمای رقیقشده

روی (Zn) یک عنصر کمیاب ضروری است و به داشتن خواص آنتیاکسیدانی معروف شده است. برخی از مطالعات اپیدمیولوژیکی اثر حفاظتی روی را در پراکسیداسیون لیپیدها تایید نمودهاند، ولی مکانیسم آن روشن نیست. این مطالعه به منظور ارزیابی ارتباط بین غلظت روی در پلاسما با قابلیت اکسید پذیری لیپیدهای پلاسمایی طراحی و اجرا شده است.
این مطالعه توصیفی در سال 1385 دربخش بیوشیمی دانشگاه علوم پزشکی یزد در100 نفر مرد سالم (با میانگین سنی 3/10 ± 8/36 سال) انجام و غلظت پلاسمایی روی، لیپیدها، بیلیروبین، اسید اوریک، آلبومین و مالوندیآلدئید (MDA) در شرایط ناشتا تعیین و قابلیت اکسید پذیری لیپیدها ارزیابی شد. پراکسیداسیون لیپیدها با پیگیری تشکیل ترکیبات حاصل از اکسیداسیون لیپیدهادر پلاسمای 60 برابر رقیق شده و پس از اضافه نمودن مس به میزان 60 میکرومولار بررسی و مقدار MDA به روش تیوباربیتوریک تعیین شد. از برنامه نرم افزاری 11.5. SPSS و آزمون همبستگی پیرسون برای ارزیابی نتایج استفاده شد.
ارتباط معنی داری بین زمان تاخیر اکسیداسیون (Lag-time) (33 ± 104 دقیقه) و سطح پلاسمایی روی (33/108 ± 76/128 میکروگرم بر دسی لیتر) مشاهده شد (024/0=P و 24/0=r)، ولی بین سایر پارامترهای اکسیداسیون لیپیدها و MDA با سطح پلاسمایی روی ارتباط معنی داری دیده نشد.
نتایج این مطالعه حاکی از آن است که روی در غلظتهای بالاتر پلاسمایی باعث مقداری تاخیر در شروع اکسیداسیون لیپیدها می شود ولی سطح پلاسمایی روی تاثیری در میزان اکسیداسیون نهایی لیپیدها ندارد. به نظر میرسد که غلظت بالاتر روی با آنتیاکسیدانهای طبیعی پلاسما همکاری نموده و یا در تشکیل مجموعه اکسید کننده فعال بوسیله مس تداخل ایجاد میکند و با ایجاد تاخیر درآن، شروع اکسیداسیون لیپیدها را کند می نماید. مجله طبیب شرق، سال نهم،