بررسی رابطه بین یافته های اپیدمیولوژیک با عوارض دیررس بیماری های ناشی از گاز خردل گوگردی در 500 مصدوم شیمیایی ایرانی (پس از 15 سال)، 1380

تماس با گاز جنگی خردل گوگردی موجب بروز عوارض متعدد شناخته شده جسمی و معلولیت های فیزیکی و اجتماعی در دراز مدت می گردد. اما تاثیر و بررسی رابطه فاکتورهای دموگرافی-اجتماعی در شدت ضایعات ایجاد شده در طی زمان طولانی سپری شده از وقوع حادثه تاکنون مورد ارزیابی نگرفته است.
در این تحقیق 500 مصدوم شیمیایی مرد با معیارهای مشخص تماس با گاز انتخاب شدند و 80% توام با عوارض چشمی و بیماری های ریوی شناخته شده از گاز را با درجات متفاوت ناتوانی دارا بوده اند.
500 مرد مصدوم با متوسط سن 5.2±36.5 سال انتخاب شدند. 69.2% الگوی تنفسی انسدادی ریوی خفیف و عوارض چشمی خفیف 97% متاهل، 75.7% دارای سه فرزند و کمتر 92.8% شاغل و 27.2% در استان های مرطوب زندگی می کردند و تنها 37.3% از وسایل حفاظتی استفاده کرده اند. رابطه معنی داری بین شدت ناتوانی ریوی و عوارض چشمی با استفاده از وسایل حفاظتی در این تحقیق بدست نیامد.
نتیجه گیری و توصیه ها: استفاده از وسایل حفاظتی در برابر گاز از میزان عوارض می کاهد. اما افراد مورد مطالعه از آن به میزان کم استفاده کرده اند با این وجود میزان عوارض دیررس و ناتوانی ایجاد شده پس از سالیان دراز از زمان تماس در غالب موارد خفیف می باشد. ممکن است علت این یافته در رابطه با خدمات پزشکی به موقع و مناسب و زندگی در آب و هوای مرطوب باشد و همچنین میزان عقیمی نیز بسیار پایین بوده است.