تاثیر تمرینات بدنی در وضعیت خواب بیماران بستری بی حرکت تحت درمان با گچ و تراکشن

خواب یکی از نیازهای اساسی انسان است که در بهبود سلامتی بیماران اهمیت به سزایی دارد. بیماران بستری در بیمارستان به دلایل مختلفی از جمله نارحتی های جسمی، ناراحتی های روحی و عوامل محیطی دچار اختلال خواب می گردند. بسیاری عقیده دارند تمرینات بدنی خستگی را افزایش می دهد و درجاتی از آرام سازی را برای فرد فراهم می کند که منجر به خواب می گردد. پژوهش حاضر به منظور تعیین تاثیر تمرینات بدنی در وضعیت خواب بیماران بی حرکت تحت درمان با گچ و تراکشن بستری در بیمارستان های منتخب شهر تهران در سال 75 1374 انجام شده است.
این پژوهش به روش کارآزمایی بالینی روی تعداد 40 نفر بیمار مرد در سنین 60-20 سال انجام شده است. ابزار گرد آوری داده ها شامل دو پرسشنامه بوده که پرسشنامه اول برای بررسی وضعیت خواب نمونه های واجد شرایط و دستیابی به وضعیت خواب آن ها در زمان های قبل و بعد از بستری شدن در بیمارستان استفاده شده است و پرسشنامه دوم به منظور بررسی وضعیت خواب واحدهای مورد پژوهش در زمان های قبل و بعد از انجام دادن تمرینات بدنی مورد استفاده قرار گرفته است. برای رسیدن به اهداف، سه روز بدون مداخله و شش روز با انجام دادن تمرینات بدنی شامل ورزش های ایزومتریک و ایزوتونیک، وضعیت خواب افراد مورد پژوهش مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از آزمون های t زوجی و کای دو تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج پژوهش نشان داد که 80% بیماران دچار بی خوابی به صورت طولانی شدن زمان لازم برای شروع خواب و 75% دچار اختلال خواب به صورت بیداری های مکرر از خواب شبانه و 5/52% به بی خوابی از نوع بیداری صبح خیلی زود مبتلا بوده اند؛ یعنی همه واحدها دچار یک، یا دو یا هر سه نوع بی خوابی بوده اند و مقدار خواب شبانه آن ها نسبت به زمان قبل از بستری شدن کاهش یافته است. همچنین نتایج نشان داد با انجام دادن تمرینات بدنی وضعیت خواب بیماران مورد پژوهش در کلیه موارد در مقایسه با زمان قبل از انجام دادن تمرینات بدنی بهبود یافته است (001/0P<).
بحث: انجام دادن تمرینات بدنی موجب بهبود وضعیت خواب بیماران مورد پژوهش گردید، به طوری که زمان لازم برای شروع خواب کاهش یافته و از تعداد بیداری های شبانه و بیداری های صبح خیلی زود، کاسته شده است؛ لذا پیشنهاد می شود تمرینات بدنی به عنوان یک عامل غیر دارویی مؤثر در بهبود خواب بیماران بستری آموزش داده شود.