بررسی خصوصیات تروماهای عروقی و نتایج درمانی آنها در مراجعه کنندگان به بیمارستان آیت الله طالقانی تهران طی سالهای 79-1376

درترومای عروقی همچون سایر آسیب های مهم بدن انسان، تشخیص و درمان دقیق و مناسب برای به دست آوردن بهترین نتیجه امری ضروری است. توجه اساسی به ترومای نافذ و غیر نافذ اندام ها و عوارض آن ها که به دنبال آسیب ایجاد می شود، در کاهش مرگ و بیماری این بیماران بسیار مهم است. همچنین با در نظرگرفتن این نکته که میزان وقوع آسیب و عروقی در تمام دنیا مشخص نیست و با توجه به بدحال بودن بیماران و خطر مرگ و یا ازدست دادن اندام و اهمیت اطلاع از نوع آسیب وارد شده، روش درمان و نتایج آن و نیز عدم اطلاع از وضعیت آن ها، این تحقیق روی مراجعین به بیمارستان طالقانی تهران در سال های 79-1376 انجام گرفت.
تحقیق به روش توصیفی روی کلیه بیمارانی که به صورت مستمر مراجعه نموده اند، صورت گرفته است. این بیماران دارای ضایعه شریانی به تنهایی و یا همراه با آسیب ورید و ارگان های دیگر بودند. ضایعات تنهای وریدی در این مطالعه بررسی نشده است. خصوصیات فردی و بیماری، تشخیص، نوع درمان و نتایج آن ها بررسی شد. مشخصات بیماران مراجعه کننده در فرم های از پیش تعیین شده ثبت گردید و با پیگیری انجام شده، نوع عمل جراحی و نتایج آنها یادداشت و پس از تکمیل شدن و در پایان دوره سه ساله بررسی شد.
تحقیق روی 157 بیمار در سنین 7/15 5 /28 سال و با نسبت مذکر به مونث7به 1 انجام گرفت. 100 نفر (7/63%) با ضایعه ناشی از جسم برنده آسیب دیده بودند و شایع ترین تروما از نوع نافذ بود. 5/18% آسیب عروقی ایاتروژنیک داشتند و در 5/11% موارد ترومای شریانی به دلیل تزریق مواد مخدر رخ داده بود. شایع ترین محل تروما، اندام تحتانی (56%) بود و در 5/9% شکستگی استخوان نیز وجود داشت. اختلال نبض در 4/71%، اختلال حسی در 33% و اختلال حرکتی در 6/30% مشاهده گردید. در 49% بیماران درمان به روش Graft Interposition و در بقیه بصورت Patch Angioplasty، ترمیم اولیه یا لیگاتور بوده است. در 136 بیمار (6/86%) نتیجه اقدامات جراحی رضایت بخش بود و در 1/5% بیماران فوت نمودند و در 3/8% آمپوتاسیون انجام شد. بیمارانی که در فاصله زمانی کمتر از 6ساعت از ترومای شریانی مراجعه نموده بودند، نتیجه درمانی بهتری داشتند.Patch Angioplasty و Inter. Graft در بیشتر موارد با استفاده از ورید صافن بزرگ انجام شد. در مواردی که به دلایل مختلف نتوانستیم از ورید استفاده کنیم، از مواد سنتتیک مثل داکرون و گورتکس استفاده گردید.
بحث: میزان ترومای ایاتروژنیک و ترومای شریانی به دلیل تزریق مواد مخدر مشکل و خطر جدی در این بیماران است و لذا بررسی های اختصاصی در این دو زمینه توصیه می شود. همچنین پیشنهاد می شود یک دوره آموزش مداوم حین خدمات به پزشکان برای ارائه خدمات اولیه مناسب در برخورد با این بیماران برگزار گردد.