دانش سیاسی و فرهنگ اسلامی

«سیاست» از هر چشم اندازی که تعریف شود؛ خواه بعنوان شاخه ای از «دانش»، یا بمثابه منظومه ای از «عمل»، وجود تمدنی و نسبی آن را نمی توان نادیده گرفت. «علم سیاست» بخشی از حکمت عملی و از اجزای رئیسه عقل عملی است، و از آن روی که «عمل»، از بنیاد، پدیداری فرهنگی است و به اعتبار زمان و مکان، مبانی، محدودیتها و جلوه های متمایز دارد، هرگز نمی توان از دانش سیاسی جهان شمول سخن گفت و برای حل «مسائل امروز» صرفا چشم به آثار قدما یا در تکاپوی تقلید از بیگانه بود. علم سیاست، یعنی علمی که به توسط آن کیفیت عمل سیاسی آموخته می شود نیز، نوعی عمل است. و چون عمل سیاسی سرشت تاریخی و تمدنی دارد، پرسشهای دانش سیاسی نمی تواند در گسست از دوران تاریخی و بستر تمدنی یک جامعه طرح شود و اگر چنین باشد، به علم سیاست غیر سیاسی و حکمتی فرا تاریخی بدل شده، و اندوخته و انبانی بلاثمر می شود.