عدل الهی

آن چه خداوند را نزدیک و دوست داشتنی می کند، نوعی الفت و عشق میان انسان با او پدید می آورد و زمینه را برای پرستش و راز و نیاز آماده می سازد نه صفات مابعدالطبیعی خداوند، بلکه صفات اخلاقی اوست و از جمله مهم ترین این صفات عدالت است. این است که تقریبا در همه ادیانی که به خدایی متشخص اعتقاد دارند، یکی از صفات خداوند عدالت اوست. قرآن در موارد مختلف خداوند را قایم به قسط می داند،1 در روایات نیز فراوان از عدل خداوند و این که وی به بندگان ظلم نمی کند، سخن رفته است: و قام بالقسط فی خلقه و عدل علیهم فی حکمه،2 و عدل فی کل ما قضی3. در کتاب مقدس نیز چه در عهد عتیق و چه در عهد جدید از عدالت خداوند سخن بسیار به میان آمده است.4 اشعیای نبی یهوه را موطن عدالت می نامد،5 هم چنین داوری های او از روی عدل و انصاف دانسته شده است.6 بنابراین، مسلمانان، یهودیان و مسیحیان، همه بر عدالت خداوند متفقند. اما در باب معنای عدالت وسازواری آن با سایر صفات خداوند و هم خوانی آن با برخی از آموزه های دینی، مثل خلود گناهکاران در جهنم وبرخی از واقعیات زندگی، مثل شرور پرسش هایی مطرح شده و فیلسوفان و متکلمان مدافع دین نیز به دفع این شبهات کوشیده اند: (به این هدف که این آرای غلط را از ذهن افراد بزدایند، آرایی که خداوند را به عنوان شهسواری خود کامه ارایه می کند که چون قدرتی مطلقه و مستبدانه را به کار می گیرد، مناسب نیست تا دوست داشته شود و شایستگی محبوب بودن را ندارد.)